عضو شوید
عضویت سریع
تبادل لینک هوشمند 
آمار مطالب
آمار بازدید
2-1-6-2- شرایط نگهداری کنجاله زیتون PAGEREF _Toc389789574 \h 13
2-1-6-3- خصوصیات و ارزش غذایی کنجاله زیتون PAGEREF _Toc389789575 \h 14
2-1-6-4- عوامل محدودکننده کنجاله زیتون PAGEREF _Toc389789576 \h 17
2-1-6-5- استفاده از کنجاله زیتون در تغذیه دام PAGEREF _Toc389789577 \h 17
2-1-6-5-1- نشخوارکنندگان PAGEREF _Toc389789578 \h 17
2-1-6-5-2- طیور PAGEREF _Toc389789579 \h 18
2-1-6-5-3- خرگوش PAGEREF _Toc389789580 \h 19
2-1-6-5-4- ماهی PAGEREF _Toc389789581 \h 19
2-2- آنزیم PAGEREF _Toc389789582 \h 20
2-2-1- تاریخچه استفاده از آنزیم PAGEREF _Toc389789583 \h 20
2-2-2- علت استفاده از آنزیم‌ها در خوراک دام و طیور PAGEREF _Toc389789584 \h 20
2-2-3- انواع آنزیم‌های تجاری و علت استفاده آنها PAGEREF _Toc389789585 \h 21
2-2-3-1- آنزیم‌های تجزیه‌کننده الیاف PAGEREF _Toc389789586 \h 21
2-2-3-2- آنزیم‌های تجزیه‌کننده پروتئین PAGEREF _Toc389789587 \h 22
2-2-3-3- آنزیم‌های تجزیه‌کننده نشاسته PAGEREF _Toc389789588 \h 22
2-2-3-4- آنزیم‌های تجزیه‌کننده اسید فایتیک PAGEREF _Toc389789589 \h 22
2-2-4- طبقه‌بندی آنزیم‌ها و منابع آنها PAGEREF _Toc389789590 \h 23
2-2-5- استفاده از آنزیم در تغذیه طیور PAGEREF _Toc389789591 \h 23
2-2-6- پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای PAGEREF _Toc389789592 \h 25
2-2-6-1- اثرات ضد تغذیه‌ای پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای در تغذیه طیور PAGEREF _Toc389789593 \h 26
2-2-6-1-1- تأثیر بر قابلیت هضم دیگر مواد مغذی PAGEREF _Toc389789594 \h 26
2-2-6-1-2- تأثیر بر میزان انرژی مواد مغذی (خاصیت رقیق‌کنندگی) PAGEREF _Toc389789595 \h 26
2-2-6-1-3- کاهش دسترسی طیور به مواد مغذی موجود در خوراک PAGEREF _Toc389789596 \h 26
2-2-6-1-4- افزایش چسبندگی محتویات دستگاه گوارش PAGEREF _Toc389789597 \h 26
2-2-6-1-5- تأثیر بر روی جمعیت میکروارگانیسم‌های روده PAGEREF _Toc389789598 \h 27
2-2-6-1-6- اثر باند شوندگی پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای PAGEREF _Toc389789599 \h 27
2-2-6-1-7- دکنژوگه شدن نمک‌های صفراوی PAGEREF _Toc389789600 \h 28
2-2-6-1-8- تأثیر بر ترشحات آنزیمی پانکراس PAGEREF _Toc389789601 \h 28
2-3- صفات مورد مطالعه PAGEREF _Toc389789602 \h 29
2-3-1- سیستم ایمنی PAGEREF _Toc389789603 \h 29
2-3-1-1- ایمنی ذاتی PAGEREF _Toc389789604 \h 29
2-3-1-1-1- ژنتیک PAGEREF _Toc389789605 \h 30
2-3-1-1-2- جمعیت میکروبی PAGEREF _Toc389789606 \h 30
2-3-1-1-3- مژه‌های سیستم تنفسی PAGEREF _Toc389789607 \h 30
2-3-1-2- ایمنی اکتسابی PAGEREF _Toc389789608 \h 30
2-3-1-2-1- ایمنی هومورال PAGEREF _Toc389789609 \h 31
2-3-1-2-2- ایمنی سلولی PAGEREF _Toc389789610 \h 31
2-3-1-3- ویژگی‌های سیستم ایمنی پرندگان PAGEREF _Toc389789611 \h 32
2-3-1-4- بورس فابریسیوس PAGEREF _Toc389789612 \h 32
2-3-1-5- تیموس PAGEREF _Toc389789613 \h 33
2-3-1-6- مکانیسم پاسخ ایمنی PAGEREF _Toc389789614 \h 33
2-3-1-7- آنتی‌بادی PAGEREF _Toc389789615 \h 34
2-3-1-8- انواع ایمونوگلوبولین PAGEREF _Toc389789616 \h 34
2-3-1-8-1- ایمونوگلوبولین Y PAGEREF _Toc389789617 \h 34
2-3-1-8-2- ایمونوگلوبولین M PAGEREF _Toc389789618 \h 34
2-3-1-8-3- ایمونوگلوبولین A PAGEREF _Toc389789619 \h 35
2-3-1-9- ساختمان ایمونوگلوبولین‌ها PAGEREF _Toc389789620 \h 35
2-3-2- فراسنجه‌های خونی PAGEREF _Toc389789621 \h 36
فصل سوم PAGEREF _Toc389789622 \h 37
مواد و روش‌ها PAGEREF _Toc389789623 \h 37
3-1- زمان و مکان انجام تحقیق PAGEREF _Toc389789624 \h 38
3-2- مراحل آماده‌سازی سالن پرورش پیش از آغاز دوره پرورش PAGEREF _Toc389789625 \h 38
3-3- شرایط محیطی پرورش PAGEREF _Toc389789626 \h 38
3-3-1- دما PAGEREF _Toc389789627 \h 38
3-3-2- رطوبت PAGEREF _Toc389789628 \h 39
3-3-3- نور PAGEREF _Toc389789629 \h 39
3-4- دان‌خوری و آب‌خوری PAGEREF _Toc389789630 \h 39
3-5- برنامه بهداشتی و واکسیناسیون PAGEREF _Toc389789631 \h 39
3-6- تزریق محلول SRBC PAGEREF _Toc389789632 \h 41
3-7- نمونه‌گیری PAGEREF _Toc389789633 \h 41
3-8- مدیریت دوره پرورش PAGEREF _Toc389789634 \h 41
3-9- پرندگان و تیمارهای آزمایشی PAGEREF _Toc389789635 \h 42
3-10- جیره‌ها و ترکیب مواد خوراکی و مغذی آنها PAGEREF _Toc389789636 \h 43
3-11- مکمل آنزیمی PAGEREF _Toc389789637 \h 43
3-12- تفاله زیتون PAGEREF _Toc389789638 \h 48
3-12-1- تفاله زیتون معمولی PAGEREF _Toc389789639 \h 48
3-12-2- تفاله زیتون کم‌هسته PAGEREF _Toc389789640 \h 48
3-13- فراسنجه‌های مورد مطالعه و روش اندازه‌گیری آنها PAGEREF _Toc389789641 \h 49
3-13-1- صفات اندازه‌گیری شده برای عملکرد و نحوه محاسبات آنها PAGEREF _Toc389789642 \h 49
3-13-1-1- خوراک مصرفي PAGEREF _Toc389789643 \h 49
3-13-1-2- افزایش وزن PAGEREF _Toc389789644 \h 50
3-13-1-3- ضریب تبدیل خوراک PAGEREF _Toc389789645 \h 50
3-13-1-4- انرژی متابولیسمی دريافتي PAGEREF _Toc389789646 \h 50
3-13-1-5- ضریب تبدیل انرژی متابولیسمی دريافتي PAGEREF _Toc389789647 \h 51
3-13-1-6- پروتئین دريافتي PAGEREF _Toc389789648 \h 51
3-13-1-7- ضریب تبدیل پروتئین دريافتي PAGEREF _Toc389789649 \h 51
3-13-1-8- وزن نهایی PAGEREF _Toc389789650 \h 51
3-13-1-9- هزینه خوراک لازم به‌ازاي يك کیلوگرم افزایش وزن زنده PAGEREF _Toc389789652 \h 51
3-13-1-10- شاخص تولید PAGEREF _Toc389789653 \h 52
3-13-2- فراسنجه‌های اندازه‌گیری شده در تفکیک لاشه PAGEREF _Toc389789654 \h 52
3-13-3- اندازه‌گیری فراسنجه‌های خونی PAGEREF _Toc389789655 \h 53
3-13-3-1- اندازه‌گیری اسید اوریک PAGEREF _Toc389789656 \h 53
3-13-3-2- اندازه‌گیری کلسترول کل PAGEREF _Toc389789657 \h 53
3-13-3-3- اندازه‌گیری تری‌گلیسیرید PAGEREF _Toc389789658 \h 54
3-13-3-4- اندازه‌گیری لیپوپروتئین با تراکم بسیارکم PAGEREF _Toc389789659 \h 54
3-13-3-5- اندازه‌گیری لیپوپروتئین با تراکم بالا PAGEREF _Toc389789660 \h 54
3-13-3-6- اندازه‌گیری لیپوپروتئین با تراکم کم PAGEREF _Toc389789661 \h 54
3-13-3-7- اندازه‌گیری آنزیم کبدی آسپارتات ترانس‌آمیناز PAGEREF _Toc389789662 \h 55
3-13-3-8- اندازه‌گیری آنزیم کبدی آلانین ترانس‌آمیناز PAGEREF _Toc389789663 \h 55
3-13-3-9- اندازه‌گیری پروتئین کل PAGEREF _Toc389789664 \h 55
3-13-3-10- اندازه‌گیری آلبومین PAGEREF _Toc389789665 \h 56
3-13-3-11- اندازه‌گیری گلوبولین PAGEREF _Toc389789666 \h 56
3-13-4- اندازه‌گیری پاسخ سیستم ایمنی PAGEREF _Toc389789667 \h 56
3-13-4-1- آزمایش HI PAGEREF _Toc389789668 \h 56
3-13-4-2- روش انجام آزمایش HA PAGEREF _Toc389789669 \h 57
3-13-4-3- روش انجام آزمایش HI PAGEREF _Toc389789670 \h 57
3-13-4-4- روش انجام آزمايش الايزا PAGEREF _Toc389789671 \h 57
3-13-4-5- روش انجام آزمايش SRBC PAGEREF _Toc389789672 \h 58
3-14- طرح آماری آزمایش PAGEREF _Toc389789674 \h 59
فصل چهارم PAGEREF _Toc389789675 \h 61
نتایج PAGEREF _Toc389789676 \h 61
4-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789677 \h 62
4-1-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی در هفته اول PAGEREF _Toc389789678 \h 62
4-1-1-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خوراک مصرفی هفته اول PAGEREF _Toc389789679 \h 62
4-1-1-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر افزایش وزن هفته اول PAGEREF _Toc389789680 \h 62
4-1-1-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل خوراک هفته اول PAGEREF _Toc389789681 \h 62
4-1-1-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان انرژی دریافتی هفته اول PAGEREF _Toc389789682 \h 63
4-1-1-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل انرژی دریافتی هفته اول PAGEREF _Toc389789683 \h 63
4-1-1-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان پروتئین دریافتی هفته اول PAGEREF _Toc389789684 \h 63
4-1-1-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل پروتئین دریافتی هفته اول PAGEREF _Toc389789685 \h 64
4-1-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی در هفته دوم PAGEREF _Toc389789686 \h 66
4-1-2-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خوراک مصرفی هفته دوم PAGEREF _Toc389789687 \h 66
4-1-2-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر افزایش وزن هفته دوم PAGEREF _Toc389789688 \h 66
4-1-2-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل خوراک هفته دوم PAGEREF _Toc389789689 \h 66
4-1-2-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان انرژی دریافتی هفته دوم PAGEREF _Toc389789690 \h 67
4-1-2-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل انرژی دریافتی هفته دوم PAGEREF _Toc389789691 \h 67
4-1-2-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان پروتئین دریافتی هفته دوم PAGEREF _Toc389789692 \h 67
4-1-2-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل پروتئین دریافتی هفته دوم PAGEREF _Toc389789693 \h 68
4-1-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی در هفته سوم PAGEREF _Toc389789694 \h 70
4-1-3-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خوراک مصرفی هفته سوم PAGEREF _Toc389789695 \h 70
4-1-3-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر افزایش وزن هفته سوم PAGEREF _Toc389789696 \h 70
4-1-3-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل خوراک هفته سوم PAGEREF _Toc389789697 \h 70
4-1-3-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان انرژی دریافتی هفته سوم PAGEREF _Toc389789698 \h 71
4-1-3-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل انرژی دریافتی هفته سوم PAGEREF _Toc389789699 \h 71
4-1-3-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان پروتئین دریافتی هفته سوم PAGEREF _Toc389789700 \h 71
4-1-3-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل پروتئین دریافتی هفته سوم PAGEREF _Toc389789701 \h 72
4-1-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی در هفته چهارم PAGEREF _Toc389789702 \h 74
4-1-4-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خوراک مصرفی هفته چهارم PAGEREF _Toc389789703 \h 74
4-1-4-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر افزایش وزن هفته چهارم PAGEREF _Toc389789704 \h 74
4-1-4-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل خوراک هفته چهارم PAGEREF _Toc389789705 \h 74
4-1-4-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان انرژی دریافتی هفته چهارم PAGEREF _Toc389789706 \h 75
4-1-4-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل انرژی دریافتی هفته چهارم PAGEREF _Toc389789707 \h 75
4-1-4-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان پروتئین دریافتی هفته چهارم PAGEREF _Toc389789708 \h 75
4-1-4-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل پروتئین دریافتی هفته چهارم PAGEREF _Toc389789709 \h 76
4-1-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی در هفته پنجم PAGEREF _Toc389789710 \h 78
4-1-5-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خوراک مصرفی هفته پنجم PAGEREF _Toc389789711 \h 78
4-1-5-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر افزایش وزن هفته پنجم PAGEREF _Toc389789712 \h 78
4-1-5-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل خوراک هفته پنجم PAGEREF _Toc389789713 \h 78
4-1-5-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان انرژی دریافتی هفته پنجم PAGEREF _Toc389789714 \h 79
4-1-5-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل انرژی دریافتی هفته پنجم PAGEREF _Toc389789715 \h 79
4-1-5-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان پروتئین دریافتی هفته پنجم PAGEREF _Toc389789716 \h 79
4-1-5-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل پروتئین دریافتی هفته پنجم PAGEREF _Toc389789717 \h 80
4-1-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی در هفته ششم PAGEREF _Toc389789718 \h 82
4-1-6-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خوراک مصرفی هفته ششم PAGEREF _Toc389789719 \h 82
4-1-6-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر افزایش وزن هفته ششم PAGEREF _Toc389789720 \h 82
4-1-6-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل خوراک هفته ششم PAGEREF _Toc389789721 \h 82
4-1-6-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان انرژی دریافتی هفته ششم PAGEREF _Toc389789722 \h 83
4-1-6-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل انرژی دریافتی هفته ششم PAGEREF _Toc389789723 \h 83
4-1-6-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان پروتئین دریافتی هفته ششم PAGEREF _Toc389789724 \h 83
4-1-6-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل پروتئین دریافتی هفته ششم PAGEREF _Toc389789725 \h 84
4-1-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی در دوره آغازین PAGEREF _Toc389789726 \h 86
4-1-7-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خوراک مصرفی دوره آغازین PAGEREF _Toc389789727 \h 86
4-1-7-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر افزایش وزن دوره آغازین PAGEREF _Toc389789728 \h 86
4-1-7-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل خوراک دوره آغازین PAGEREF _Toc389789729 \h 86
4-1-7-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان انرژی دریافتی دوره آغازین PAGEREF _Toc389789730 \h 87
4-1-7-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل انرژی دریافتی دوره آغازین PAGEREF _Toc389789731 \h 87
4-1-7-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان پروتئین دریافتی دوره آغازین PAGEREF _Toc389789732 \h 87
4-1-7-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل پروتئین دریافتی دوره آغازین PAGEREF _Toc389789733 \h 88
4-1-8- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی در دوره پایانی PAGEREF _Toc389789734 \h 90
4-1-8-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خوراک مصرفی دوره پایانی PAGEREF _Toc389789735 \h 90
4-1-8-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر افزایش وزن دوره پایانی PAGEREF _Toc389789736 \h 90
4-1-8-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل خوراک دوره پایانی PAGEREF _Toc389789737 \h 90
4-1-8-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان انرژی دریافتی دوره پایانی PAGEREF _Toc389789738 \h 91
4-1-8-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل انرژی دریافتی دوره پایانی PAGEREF _Toc389789739 \h 91
4-1-8-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان پروتئین دریافتی دوره پایانی PAGEREF _Toc389789740 \h 91
4-1-8-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل پروتئین دریافتی دوره پایانی PAGEREF _Toc389789741 \h 92
4-1-9- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی در کل دوره PAGEREF _Toc389789742 \h 94
4-1-9-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خوراک مصرفی کل دوره PAGEREF _Toc389789743 \h 94
4-1-9-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر افزایش وزن کل دوره PAGEREF _Toc389789744 \h 94
4-1-9-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل خوراک کل دوره PAGEREF _Toc389789745 \h 94
4-1-9-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان انرژی دریافتی کل دوره PAGEREF _Toc389789746 \h 95
4-1-9-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل انرژی دریافتی کل دوره PAGEREF _Toc389789747 \h 95
4-1-9-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان پروتئین دریافتی کل دوره PAGEREF _Toc389789748 \h 95
4-1-9-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر ضریب تبدیل پروتئین دریافتی کل دوره PAGEREF _Toc389789749 \h 96
4-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عملکرد اقتصادی PAGEREF _Toc389789750 \h 98
4-2-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن نهایی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789751 \h 98
4-2-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر هزینه خوراک به‌ازای یک کیلوگرم وزن زنده PAGEREF _Toc389789752 \h 98
4-2-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر شاخص تولید PAGEREF _Toc389789753 \h 98
4-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر فراسنجه‌های خونی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789754 \h 101
4-3-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار اسید اوریک خون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789755 \h 101
4-3-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار کلسترول کل خون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789756 \h 101
4-3-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار تری‌گلیسیرید خون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789757 \h 101
4-3-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار لیپوپروتئین با تراکم بسیار کم (VLDL) خون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789758 \h 102
4-3-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار لیپوپروتئین با تراکم زیاد (HDL) خون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789759 \h 102
4-3-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار لیپوپروتئین با تراکم کم (LDL) خون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789760 \h 102
4-3-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار نسبت لیپوپروتئین با تراکم کم به لیپوپروتئین با تراکم زیاد خون PAGEREF _Toc389789761 \h 105
4-3-8- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار آنزیم کبدی آسپارتات ترانس‌آمیناز (AST) خون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789762 \h 105
4-3-9- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار آنزیم کبدی آلانین ترانس‌آمیناز (ALT) خون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789763 \h 105
4-3-10- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار پروتئین کل خون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789764 \h 106
4-3-11- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار آلبومین خون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789765 \h 106
4-3-12- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر مقدار گلوبولین خون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789766 \h 106
4-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر پاسخ سیستم ایمنی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789767 \h 109
4-4-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان عیار پادتن تولید شده علیه واکسن نیوکاسل (هفت روز پس از تزریق اول) PAGEREF _Toc389789768 \h 109
4-4-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان عیار پادتن تولید شده علیه واکسن نیوکاسل (هفت روز پس از تزریق دوم) PAGEREF _Toc389789769 \h 109
4-4-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان عیار پادتن تولید شده علیه واکسن آنفلوآنزا (بیست‌و‌یک روز پس از تزریق) PAGEREF _Toc389789770 \h 109
4-4-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان عیار پادتن تولید شده علیه واکسن آنفلوآنزا (بیست‌وهشت روز پس از تزریق) PAGEREF _Toc389789771 \h 110
4-4-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان عیار پادتن کل تولید شده علیه گلبول قرمز گوسفند (هفت روز پس از تزریق) PAGEREF _Toc389789772 \h 110
4-4-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان عیار پادتن کل تولید شده علیه گلبول قرمز گوسفند (چهارده روز پس از تزریق) PAGEREF _Toc389789773 \h 111
4-4-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر میزان عیار پادتن تولید شده علیه واکسن برونشیت (هفت روز پس از تزریق) PAGEREF _Toc389789774 \h 111
4-4-8- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر اندام‌های مرتبط با سیستم ایمنی PAGEREF _Toc389789775 \h 113
4-4-8-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن تیموس جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789776 \h 113
4-4-8-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی تیموس جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789777 \h 113
4-4-8-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن کبد جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789778 \h 113
4-4-8-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی کبد جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789779 \h 113
4-4-8-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن طحال جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789780 \h 114
4-4-8-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی طحال جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789781 \h 114
4-4-8-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن بورس فابریسیوس جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789782 \h 114
4-4-8-8- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی بورس فابریسیوس جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789783 \h 115
4-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789784 \h 117
4-5-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن زنده بدن جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789785 \h 117
4-5-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن پَرکنده لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789786 \h 117
4-5-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن لاشه شکم‌پُر جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789787 \h 117
4-5-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن لاشه شکم‌خالی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789788 \h 118
4-5-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد لاشه خالص جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789789 \h 118
4-5-6- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن سر جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789790 \h 120
4-5-7- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی سر جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789791 \h 120
4-5-8- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن سینه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789792 \h 120
4-5-9- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی سینه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789793 \h 120
4-5-10- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن ران‌های جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789794 \h 121
4-5-11- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی ران‌های جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789795 \h 121
4-5-12- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن بال‌های جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789796 \h 123
4-5-13- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی بال‌های جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789797 \h 123
4-5-14- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن چربی محوطه بطنی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789798 \h 123
4-5-15- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی چربی محوطه بطنی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789799 \h 123
4-5-16- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن لوزالمعده جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789800 \h 124
4-5-17- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی لوزالمعده جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789801 \h 124
4-5-18- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن سنگدان جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789802 \h 126
4-5-19- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی سنگدان جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789803 \h 126
4-5-20- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن ریه‌های جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789804 \h 126
4-5-21- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی ریه‌های جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789805 \h 126
4-5-22- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن قلب جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789806 \h 127
4-5-23- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی قلب جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789807 \h 127
4-5-24- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن کلیه‌های جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789808 \h 129
4-5-25- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی کلیه‌های جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789809 \h 129
4-5-26- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن مغز جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789810 \h 129
4-5-27- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی مغز جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789811 \h 129
4-5-28- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن بیضه‌های جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789812 \h 130
4-5-29- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی بیضه‌های جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789813 \h 130
4-5-30- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن تیره پشت گردن جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789814 \h 132
4-5-31- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی تیره پشت گردن جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789815 \h 132
4 -5-32- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن گردن جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789816 \h 132
4-5-33- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی گردن جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789817 \h 133
4-5-34- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن پیش‌معده جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789818 \h 133
4-5-35- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی پیش معده جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789819 \h 133
4-5-36- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن چینه‌دان جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789820 \h 134
4-5-37- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی چینه‌دان جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789821 \h 134
4-5-38- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خصوصیات دوازده لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789822 \h 136
4-5-38-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن دوازده جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789823 \h 136
4-5-38-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی دوازده جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789824 \h 136
4-5-38-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر طول دوازده جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789825 \h 136
4-5-38-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عرض دوازدهه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789826 \h 137
4-5-38-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر قطر دوازدهه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789827 \h 137
4-5-39- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خصوصیات ژژنوم لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789828 \h 139
4-5-39-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن ژژنوم جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789829 \h 139
4-5-39-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی ژژنوم جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789830 \h 139
4-5-39-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر طول ژژنوم جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789831 \h 139
4-5-39-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عرض ژژنوم جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789832 \h 140
4-5-39-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر قطر ژژنوم جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789833 \h 140
4-5-40- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خصوصیات ایلئوم لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789834 \h 142
4-5-40-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن ایلئوم جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789835 \h 142
4-5-40-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی ایلئوم جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789836 \h 142
4-5-40-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر طول ایلئوم جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789837 \h 142
4-5-40-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عرض ایلئوم جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789838 \h 143
4-5-40-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر قطر ایلئوم جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789839 \h 143
4-5-41- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خصوصیات کولون لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789840 \h 145
4-5-41-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن کولون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789841 \h 145
4-5-41-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی کولون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789842 \h 145
4-5-41-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر طول کولون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789843 \h 145
4-5-41-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عرض کولون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789844 \h 145
4-5-41-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر قطر کولون جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789845 \h 146
4-5-42- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خصوصیات روده کور راست لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789846 \h 148
4-5-42-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن روده کور راست جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789847 \h 148
4-5-42-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی روده کور راست جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789848 \h 148
4-5-42-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر طول روده کور راست جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789849 \h 148
4-5-42-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عرض روده کور راست جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789850 \h 149
4-5-42-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر قطر روده کور راست جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789851 \h 149
4-5-43- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر خصوصیات روده کور چپ لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789852 \h 151
4-5-43-1- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر وزن روده کور چپ جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789853 \h 151
4-5-43-2- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر درصد وزن نسبی روده کور چپ جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789854 \h 151
4-5-43-3- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر طول روده کور چپ جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789855 \h 151
4-5-43-4- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر عرض روده کور چپ جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789856 \h 152
4-5-43-5- اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون بر قطر روده کور چپ جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789857 \h 152
فصل پنجم PAGEREF _Toc389789858 \h 154
بحث PAGEREF _Toc389789859 \h 154
5-1- عملکرد جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789860 \h 155
5-1-1- اثر آنزیم بر عملکرد جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789861 \h 155
5-1-2- اثر سطوح مختلف تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789862 \h 157
5-1-3- اثر نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789863 \h 160
5-1-4- اثر تیمارها بر عملکرد جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789864 \h 164
5-2- عملکرد اقتصادی PAGEREF _Toc389789865 \h 164
5-2-1- اثر آنزیم بر عملکرد اقتصادی PAGEREF _Toc389789866 \h 164
5-2-2- اثر سطوح مختلف تفاله زیتون بر عملکرد اقتصادی PAGEREF _Toc389789867 \h 166
5-2-3- اثر نوع تفاله زیتون بر عملکرد اقتصادی PAGEREF _Toc389789868 \h 167
5-2-4- اثر تیمارها بر عملکرد اقتصادی PAGEREF _Toc389789869 \h 167
5-3- فراسنجه‌های خونی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789870 \h 168
5-3-1- اثر آنزیم بر فراسنجه‌های خونی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789871 \h 168
5-3-2- اثر سطوح مختلف تفاله زیتون بر فراسنجه‌های خونی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789872 \h 169
5-3-3- اثر نوع تفاله زیتون بر فراسنجه‌های خونی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789873 \h 171
5-3-4- اثر تیمارها بر فراسنجه‌های خونی جوجه‌هاي گوشتي PAGEREF _Toc389789874 \h 171
5-4- سیستم ایمنی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789875 \h 171
5-4-1- اثر آنزیم بر سیستم ایمنی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789876 \h 171
5-4-2- اثر سطوح مختلف تفاله زیتون بر سیستم ایمنی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789877 \h 172
5-4-3- اثر نوع تفاله زیتون بر سیستم ایمنی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789878 \h 173
5-4-4- اثر تیمارها بر سیستم ایمنی جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789879 \h 173
5-5- خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789880 \h 173
5-5-1- اثر آنزیم بر خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789881 \h 173
5-5-2- اثر سطوح مختلف تفاله زیتون بر خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789882 \h 174
5-5-3- اثر نوع تفاله زیتون بر خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789883 \h 175
5-5-4- اثر تیمارها بر خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی PAGEREF _Toc389789884 \h 176
5-6- اهمیت نتایج به‌دست آمده PAGEREF _Toc389789885 \h 176
5-7- نتیجه‌گیری PAGEREF _Toc389789886 \h 177
5-8- پیشنهادات PAGEREF _Toc389789887 \h 177
فصل ششم PAGEREF _Toc389789888 \h 179
منابع PAGEREF _Toc389789889 \h 179
جدول 2-1- رده‌بندی گیاه‌شناسی درخت زیتون …………………………………………………………………………………………………………………10
جدول 2-2- ترکیب شیمیایی قسمت‌های مختلف میوه زیتون …………………………………………………………………………………………………11
جدول 2-3- روش تهیه انواع کنجاله زیتون و ترکیب فیزیکی آن ………………………………………………………………………………………….13
جدول 2-4- ترکیب شیمیایی انواع مختلف کنجاله زیتون …………………………………………………………………………………………………….14
جدول 2-5- ترکیب شیمیایی کنجاله زیتون خام منطقه گیلان ……………………………………………………………………………………………….15
جدول 3-1- دمای سالن پرورش در سنین مختلف جوجه‌های گوشتی …………………………………………………………………………………….39
جدول3-2- برنامه نوری جوجه‌های گوشتی در سنین مختلف پرورش ……………………………………………………………………………………..39
جدول 3-3- برنامه واکسیناسیون جوجه‌های گوشتی ……………………………………………………………………………………………………………40
جدول 3-4- برنامه تزریق و نمونه‌گیری محلول SRBC ……………………………………………………………………………………………………….41
جدول3-5- تیمارهای مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………………………………………………….42
جدول3-6- تركيب مواد خوراكي جیره‌های مورد استفاده در دوره آغازین (21-1 روزگی) ……………………………………………………….44
جدول3-7- تركيب مواد خوراكي جیره‌های مورد استفاده در دوره پایانی (42-22 روزگی) ………………………………………………………..45
جدول3-8- تركيب مواد مغذی جیره‌های مورد استفاده در دوره آغازین (21-1 روزگی)…………………………………………………………….46
جدول3-9- تركيب مواد مغذی جیره‌های مورد استفاده در دوره پایانی (42-22 روزگی) …………………………………………………………..47
جدول3-10- ترکیب مکمل ناتوزیم پی 50 ………………………………………………………………………………………………………………………..48
جدول3-11- ترکیب شیمیایی دو نوع تفاله زیتون ……………………………………………………………………………………………………………….49
جدول 4-1- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) عملکرد در هفته اول …………………………..65
جدول 4-2- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) عملکرد در هفته دوم …………………………..69
جدول 4-3- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) عملکرد در هفته سوم ………………………….73
جدول 4-4- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) عملکرد در هفته چهارم.. ……………………..77
جدول 4-5- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) عملکرد در هفته پنجم …………………………81
جدول 4-6- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) عملکرد در هفته ششم………………………….85
جدول 4-7- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) عملکرد در دوره آغازین …………………….89
جدول 4-8- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) عملکرد در دوره پایانی ……………………….93
جدول 4-9- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) عملکرد در کل دوره ………………………….97
جدول 4-10- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) عملکرد اقتصادی …………………………..100
جدول 4-11- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) فراسنجه‌های خونی………………………….104
جدول 4-12- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) فراسنجه‌های خونی………………………….108
جدول 4-13- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) پاسخ سیستم ایمنی هومورال……………..112
جدول 4-14- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) وزن اندام‌های مرتبط با سیستم ایمنی…..116
جدول 4-15- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات لاشه ……………………………119
جدول 4-16- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات لاشه…………………………….122
جدول 4-17- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات لاشه ……………………………125
جدول 4-18- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات لاشه ……………………………128
جدول 4-19- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات لاشه ……………………………131
جدول 4-20- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات لاشه ……………………………135
جدول 4-21- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات دوازدهه لاشه…………………138
جدول 4-22- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات ژژنوم لاشه …………………..141
جدول 4-23- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات ایلئوم لاشه …………………..144
جدول 4-24- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات کولون لاشه …………………147
جدول 4-25- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات روده کور چپ لاشه……….150
جدول 4-26- مقایسه اثر آنزیم، سطح و نوع تفاله زیتون در جیره بر میانگین (± خطای معیار) خصوصیات روده کور راست لاشه…….153
شکل 2-1- قسمت‌های مختلف تشکیل دهنده میوه زیتون……………………………………………………………………………………………………..10
چکیده
به‌منظور مطالعه اثرات سطوح مختلف دو نوع تفاله زیتون با و بدون مکمل آنزیمی بر عملکرد، فراسنجه‌های خونی، سیستم ایمنی و خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل 2×2×2 شامل دو سطح مکمل آنزیمی ناتوزیم پی50 (0 و 005/0 درصد)، دو سطح تفاله زیتون (پنج و ده درصد) و دو نوع تفاله زیتون (تفاله زیتون معمولی و تفاله زیتون کم‌هسته) با هشت تیمار، سه تکرار در هر تیمار و ده قطعه جوجه گوشتی نر یک‌روزه سویه راس 308 در هر تکرار، در دوره آزمایشی 42 روزه انجام گردید. همچنین در این مطالعه دو تیمار شاهد (جیره پایه با و بدون آنزیم) نیز به‌همان ترتیب (سه تکرار و هر تکرار شامل ده قطعه جوجه از همان جنس و سویه)، به‌همراه هشت تیمار فوق مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست آمده، مکمل آنزیمی استفاده شده تأثیر معنی‌داری بر کلیه صفات مورد مطالعه نداشت (05/0<P). افزایش سطح تفاله زیتون نیز بر روی عملکرد جوجه‌های گوشتی تأثیر معنی‌داری نداشت (05/0<P)، امّا باعث افزایش هزینه خوراک وکاهش درصد لاشه خالص و درصد وزن نسبی ران‌ها و گردن جوجه‌های گوشتی گردید (05/0≥P). از تأثیرات دیگر افزایش سطح تفاله زیتون می‌توان به افزایش درصد وزن نسبی و طول ژژنوم و کاهش طول و قطر ایلئوم اشاره نمود (05/0≥P). هر دو نوع تفاله زیتون مورد استفاده در آزمایش، در مقدار مصرف خوراک جوجه‌های گوشتی در دوره‌های پرورش و کل دوره، تأثیر معنی‌داری نداشتند (05/0<P). ولی تفاله زیتون کم‌هسته در دوره پایانی منجر به افزایش ضریب تبدیل خوراک، انرژی و پروتئین نسبت به تفاله زیتون معمولی گردید (05/0≥P)، همین روند به‌همراه نزول افزایش وزن در دوره آغازین و کل دوره نیز وجود داشت (05/0≥P). کاهش شاخص تولید و وزن نهایی جوجه‌های گوشتی به‌همراه افزایش تری‌گلیسیرید و لیپوپروتئین با تراکم بسیار کم (VLDL) خون را می‌توان از دیگر اثرات مهم تفاله زیتون کم‌هسته در مقایسه با تفاله زیتون معمولی نام برد (05/0≥P). تفاله زیتون کم‌هسته نسبت به تفاله زیتون معمولی اثراتی را نیز بر روی خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی داشت که شامل افزایش درصد وزن نسبی سینه و کاهش وزن، درصد وزن نسبی و طول ژژنوم، و طول روده کور چپ بود (05/0≥P). مقایسه اثرات دو نوع تفاله زیتون بر عملکرد جوجه‌های گوشتی نشان داد کم‌هسته نمودن تفاله زیتون نه‌تنها موجب بهبود عملکرد جوجه‌های گوشتی نشد، بلکه باعث کاهش عملکرد نیز گردید (05/0≥P). در بین تیمارها، تیمار شاهد بدون آنزیم و به‌دنبال آن تیمار حاوی پنج درصد تفاله زیتون معمولی و بدون آنزیم با بیشترین بازده و کمترین هزینه خوراک به‌ازای یک کیلوگرم وزن زنده نسبت به سایر تیمارها برتری داشتند (05/0<P)، امّا جیره پنج درصد تفاله زیتون معمولی و بدون آنزیم به‌دلیل استفاده بهینه از منابع خوراک داخل کشور در جایگزینی با دانه ذرت خارجی و کاهش واردات آن، اولویت دارد. به‌طورکلی نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که از هر دو نوع تفاله زیتون می‌توان تا ده درصد در جیره جوجه‌های گوشتی بدون هیچ اثر منفی بر روی عملکرد پرنده استفاده نمود.
کلمات کلیدی: تفاله زیتون، جوجه‌های گوشتی، عملکرد، فراسنجه‌های خونی، مکمل آنزیمی.
فصل اولمقدمه1-1- اهمیت دامپروری در ایران و جهاندام‌ها در تأمین مواد غذایی مردم دنیا سهم مهمی را ایفا می‌کنند و می‌توانند موجبات کسب درآمد، اشتغال، حاصلخیزی خاک و تولید محصولات کشاورزی پایدار را فراهم آورند (پری و سونز، 2007؛ راندولف و همکاران، 2007). دام‌های اهلی بیش از نیمی از کل مقادیر خروجی بخش کشاورزی را تشکیل می‌دهند (کمال زاده و همکاران، 2008) و در بسیاری از کشورهای توسعه یافته از اهمیت بالایی برخوردار هستند. حیوانات اهلی و فرآورده‌های آنها در کشورهای توسعه یافته به‌سرعت گسترش و رشد یافته است (آپون، 2004). در ایران دام‌های اهلی منبع مهم ملّی بوده و بیش از نیمی از جمعیت روستایی به دام‌های اهلی برای زندگی خود وابسته هستند و به‌عبارت دیگر دام‌ها نقش مهمی در ایجاد اشتغال و تأمین زندگی روستاییان فقیر دارند (کمال زاده و همکاران، 2008).
1-2- اهمیت طیور در زندگی بشرطیور یا پرندگان اهلی به‌خاطر گوشت و تخم‌شان اهمیت داشته و منبع مهمی از پروتئین حیوانی هستند. گوشت طیور از لحاظ پروتئین غنی بوده و منبع مناسبی از فسفر و دیگر مواد معدنی و ویتامین‌های گروه B است. گوشت طیور چربی کمتری (5-5/3 درصد) نسبت به گوشت گاو دارد و کبد مرغ غنی از ویتامین A است. نسبت اسیدهای چرب غیر‌اشباع آن به اسیدهای چرب اشباع بیشتر است و این میزان اسیدهای چرب دلالت بر سالم‌تر بودن گوشت طیور نسبت به گوشت قرمز دارد؛ که در نتيجه اين عوامل باعث توسعه تولید جوجه‌گوشتی شده است. همگام با رشد اقتصادی، تقاضا برای پروتئین در کشورهای توسعه یافته مخصوصاً غذای با منشاء طیور افزایش یافته است. تقاضا برای غذای کم کالری و تغییر در شیوه زندگی باعث صرف زمان کمتری جهت تهیه غذا برای مصرف‌کنندگان می‌شود. گوشت طيور درخواست مصرف‌کنندگان را در پختن آسان غذا پاسخ می‌دهد. پنج عاملی که باعث افزایش محبوبیت گوشت مرغ شده است عبارتست از: 1- قیمت مناسب آن در مقایسه با غذاهای دیگر؛ 2- محتوی مناسب تغذیه‌ای (پایین بودن چربی)؛ 3- آماده سازی راحت ؛ 4- تنوع‌پذیری؛ 5- سرویس‌دهی راحت و آسان جهت تغذیه (فائو، 2010؛ اسلاومایر و همکاران، 2008؛ اسپرناکووا و همکاران، 2007).
1-3- اهمیت، جایگاه و آمار صنعت طیور در ایران و جهانپرورش طیور در ایران تاریخچه طولانی دارد و زمان آن به ایران باستان و زمانی‌که مرغ توسط مردان آریایی از شبه قاره هند (حدود 2500-2000 سال قبل از میلاد مسیح) به ایران آورده شد، بر می‌گردد. در چهار دهه گذشته سرمایه‌گذاری زیادی در این بخش به‌عمل آمده است ( اصفهانی و همکاران، 2012). بر اساس آمار منتشره سهم گوشت، شیر و تخم‌مرغ در تأمین کل غذای مردم ایران در سال 2009 میلادی به‌ترتیب 5 و 6/4 درصد بوده و تولید سالیانه گوشت جهان 281482 هزار تن بود که سهم ایران در این میان 2541 هزار تن بوده است. همچنین تولید گوشت طیور در سال 2009 میلادی در جهان 92325 هزار تن بوده که سهم ایران 1622 هزار تن بود. مصرف سرانه گوشت طیور و تخم‌مرغ در ایران به‌ترتیب 2/22 و 7/7 کیلوگرم است و پیش‌بینی می‌شود که سرانه مصرف گوشت در سال 2030 میلادی در جهان 3/45 کیلوگرم در سال باشد که انتظار رشدی بالغ بر یازده درصد را در مقایسه با سال 1999 میلادی خواهیم داشت (فائو، 2009 ؛سازمان بهداشت جهانی، 2013). دست یافتن به چنین چشم‌اندازی در سایه اطمینان از عملکرد مناسب حیوانات مزرعه‌ای، کوشش و اهتمام براي حفظ سلامتی حیوانات در جهت تولید فرآورده‌های دامی با کیفیت عالی امکان‌پذیر است.
1-4- جایگاه تفاله زیتون و مکمل‌های آنزیمی در تغذیه طیوربزرگترین هزینه در هر سیستم تولید مرغ، خوراک است که حدود هفتاد درصد از کل هزینه‌های تولید را شامل می‌شود. به‌منظور کاهش هزینه‌های تغذیه، تلاش شده تا از محصولات جانبی کشاورزی و صنعتی به‌عنوان مواد تشکیل دهنده خوراک استفاده شود. در این راستا بهبود پس‌مانده‌های زراعی و محصولات کشاورزی استفاده شده در تغذیه نیز، سزاوار توجه بیشتری است. سبوس گندم، تفاله مرکبات، تفاله گوجه فرنگی و تفاله زیتون از پس‌مانده‌های زراعی و محصولات کشاورزی است که در ایران برای تغذیه دام و طیور مورد استفاده قرار میگیرد (زارعی و همکاران، 2011). تفاله زیتون باقی‌مانده کیک زیتون (مواد خام حاصل از استخراج روغن زیتون) پس از حذف بخشی از هسته می‌باشد (زنگنه و ترکی، 2011). استفاده از زیتون به‌عنوان خوراک دام بدون شک یک راه خوب برای بازیافت این مواد زائد است (صادقی و همکاران، 2009). مقدار استفاده از تفاله زیتون در جوجه‌های گوشتی متفاوت است ولی معمولاً بین 5 تا 10 درصد می‌باشد. گزارش شده که تفاله زیتون اثرات قابل توجهی در توده اندام‌های احشایی، وزن دستگاه گوارش و کاهش درصد و ترکیبات لاشه داشته و سنگین‌ترین جوجه‌ها در تیمارهای حاوی جیره ده درصد تفاله قرار داشتند (ابوعمر، 2005؛ رابایا و همکاران، 2001).
دلیل اصلی استفاده از آنزیم‌ها، بهبود ارزش غذایی مواد خوراکی است. همه حیوانات برای هضم غذا از آنزیم استفاده می‌کنند. آنزیم‌های با منشاء خارجی برای حذف عوامل ضد مغذی در مواد خوراکی، افزایش قابلیت هضم مواد مغذی و کمک به آنزیم‌های دستگاه گوارش حیوانات تک معده‌ای به‌ویژه طیور استفاده می‌شوند (کلاسن و همکاران، 1991؛ بدفورد، 1993). افزودن آنزیم به جیره غذایی دام و طیور برای اهداف زیر انجام می‌شود (آنیسون،1993، بدفورد و اسکولز، 1998، سیمون، 1998):
تکمیل و جبران نقایص سیستم آنزیمی دستگاه گوارش حیوانات
حذف مواد ضد مغذی
افزایش مورد استفاده قرار گرفتن مواد مغذی
بر اساس گزارش وان بیلن و لی (2002)، امروزه افزودن مکمل‌های آنزیمی به جیره حیوانات تک معده‌ای مثل طیور گسترش یافته است به‌طوری‌که برآورد می‌شود حدود 65 درصد جیره‌های مورد استفاده در تغذیه طیور حاوی آنزیم هستند. فرای و همکاران (1958)؛ و برگ (1959) نشان دادند که آنزیم‌ها در طیور سرعت رشد و بازده غذایی را بهبود بخشیده و شیوع چسبندگی فضولات را کاهش می‌دهند. مهم‌ترین آنزیم‌های مورد استفاده در تغذیه طیور عبارتند از: بتاگلوکاناز، زایلاناز، سلولاز، همی‌سلولاز، آرابیناز، پکتیناز، آلفاآمیلاز، پروتئاز و فیتاز.
آنزیم‌های مورد استفاده در تغذیه طیور با توجه به اهداف استفاده از آنها در جیره به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:
آنزیم‌هایی که در دستگاه گوارش طیور تولید نمی‌شوند مانند بتاگلوکاناز،پنتوزان‌ها (زایلاناز) و فیتاز
آنزیم‌هایی که در دستگاه گوارش طیور تولید می‌شوند امّا برای افزایش فعالیت آنها نیاز به افزودن مکمل‌های آنزیمی به خوراک می‌باشد مانند پروتئازها، آمیلازها و لیپاز‌ها
1-5- بیان مسالهبا توجه به رشد جمعیت و نیاز روزافزون بشر به منابع غذایی پروتئینی و مشکلات سیاسی و اقتصادی پیش روی کشور در سالهای اخیر، برای تهیه منابع خوراک دام و طیور باید به فکر جایگزین‌های مناسب برای تغذیه و پایین آوردن هزینه‌ها و در مقابل، بالا بردن حجم تولید در صنعت دام و طیور کشور بود. همچنین با عنایت به اینکه در صنعت پرورش طیور، تغذیه سهم 70-60 درصدی در هزینه‌های پرورش دارد لذا استفاده از پس‌مانده‌ها، مواد خوراکی جدید و ارزان قیمت و اطلاع از ارزش غذایی مواد خوراکی جهت تهیه جیره‌های غذایی متعادل و اقتصادی لازم و ضروری می‌باشد. در این راستا تفاله زیتون به‌عنوان یک پس‌مانده ناشی از روغن‌کشی میوه زیتون می‌تواند در تغذیه طیور مورد استفاده قرار گیرد (صمدی و شمس‌شرق، 2008).
در کشور تنها در سال 1390، 103 هزار تن زیتون تولید شد (جهاد کشاورزی، 1392) که مقدار زیادی از آن جهت استحصال روغن مورد استفاده قرار گرفت، که نتیجه آن تولید حجم بالایی از تفاله زیتون بود. این حجم از تفاله زیتون مشکلاتی را برای کارخانجات در زمینه حمل و دفن و همچنین از نظر زیست محیطی و بهداشتی نیز مشکلاتی را برای مردم منطقه به‌وجود می‌آورد که می‌توان با استفاده صحیح آن در تغذیه دام و طیور، علاوه بر استفاده از منابع خوراکی داخل کشور، موجبات کاهش آلودگی منطقه را نیز فراهم نمود.
ترکیب شیمیایی تفاله‌ای که در هوا خشک شده شامل ماده خشک (درصد)، انرژی خام (کالری بر گرم)، پروتئین خام (درصد)، چربی خام (درصد) و فیبر خام (درصد) به‌ترتیب 75/88، 39/3753، 5/9، 1/10، 3/36 بوده و قابلیت هضم ظاهری ماده خشک، پروتئین خام، چربی خام و فیبر خام به‌ترتیب 28/13، 10/26، 67/74، 7/28 درصد تعیین گردیده است (صمدی و شمس‌شرق، 2008). تفاله زیتون به‌عنوان منبع خوبی از کلسیم، مس و کبالت و مقدار فسفر، منیزیم و سدیم کم و با سطوح متوسطی از منگنز و روی می‌باشد (حرب، 1986).
مطالعات نشان داد که تفاله زیتون را می‌توان در تغذیه گونه‌های مختلف دام بدون هر‌گونه اثر زیانباری بر سلامت، فراسنجه‌های خونی و در بهبود خصوصیات لاشه به‌کار برد (ابوعمر و گاورت، 1995؛ لتو و گیاکون، 1981). تفاله زیتون حاوی فیبر بالاست که به‌طور عمده در تغذیه نشخوارکنندگان استفاده می‌شود، امّا نتایج خوبی در استفاده از آن بر روی تک معده‌ای‌ها مثل خوک (روبیک و همکاران، 1997) و مرغ (رابایا، 2000) گزارش شده است.
با توجه به ارزش غذایی پایین (انرژی، پروتئین قابل هضم و مواد معدنی کم و لیگنین بالا)، تفاله زیتون به‌ندرت در تغذیه طیور استفاده می‌شود. علاوه بر این تفاله زیتون حاوی زایلوگلوکان می‌باشد که یکی از پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای(NSP) است که اثرات ضد مغذی آن در تک معده‌ای‌ها مانند مرغ و خوک گزارش شده است (گیل‌سرانو و تجرو‌ماتئو، 1988؛ کویمبرا و همکاران، 1995). همچنین در دیواره‌های سلولی آن کمپلکس زایلان-زایلوگلوکان وجود داشته (کویمبرا و همکاران، 1995) و نسبت زایلوز به گلوکز در تفاله زیتون 7 به 1 گزارش شده است (روزاریو و دومینگوئز، 2002). پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای ترکیباتی هستند که باعث کاهش مصرف خوراک و عملکرد جوجه‌های گوشتی می‌گردند (صالیح و همکاران، 1991). قابل توجه‌ترین اثر پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای درجیره‌های طیور افزایش ویسکوزیته (چسبندگی) گوارشی و دفع مدفوع چسبنده است که یکی از بزرگترین تأثیرات در کاهش بهره‌وری جوجه‌های گوشتی می‌باشد (اسمیت و آنیسون، 1996). طیور به‌طور طبیعی آنزیم برای هضم مواد مغذی تولید می‌کنند، با این حال آنزیمی برای شکستن فیبر، به‌طور کامل ندارند لذا برای هضم خوراک با فیبر بالا مثل تفاله زیتون و برای غلبه بر پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای، استفاده از آنزیم‌های اگزوژن لازم است (زارعی و همکاران، 2011).
آنزیم‌ها مواد پروتئینی هستند که واکنش‌های شیمیایی را کاتالیز و باعث تسریع این واکنش‌ها در درون سلول می‌شوند. يكي از محدوديت‌هاي طيور در هضم مواد خوراكي، عدم توليد آنزيم‌هاي مؤثر بر هضم فيبر در دستگاه گوارش است. ديواره سلولي به‌صورت سّد فيزيكـي در بــرابــر آنـزيم‌هاي داخلي عمـل كـرده و بهــره‌وري از نشاسته و پـروتئين محصـور شـده داخـل سلول را كاهش مي‌دهد (هسلمن و امان، 1986).
آنزیم‌ها همچنین به‌خوبی به‌عنوان عاملی برای شکستن زنجیره‌های پلی‌مر پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای مؤثر بوده که در صورت استفاده، بهبود ارزش غذایی را به‌دنبال خواهد داشت (گیرالدو و همکاران، 2008). بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که آنزیم‌های تخریب‌کننده پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای باعث هیدرولیز پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای، کاهش چسبندگی و بهبود استفاده از مواد مغذی و عملکرد در پرنده می‌گردند (چوکت و آنیسون، 1992؛ راویندران و همکاران، 1999؛ وانگ و همکاران، 2005؛ بوگوهن و رودهت‌اسکورد، 2010). آنزیم‌های تخریب‌کننده پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای، نه‌تنها ممکن است باعث کاهش اثرات ضد مغذی پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای شوند، بلکه موجب آزاد شدن برخی از مواد مغذی مورد استفاده پرندگان می‌شوند (بالاموردگان و چاندراسکاردن، 2009). بنابراین اضافه کردن آنزیم‌های تخریب‌کننده پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای در جیره‌های طیور، به‌طور قابل توجـهی در سـال‌های اخـیر افـزایش یافته است. پرندگان آنزیم‌هایی مانند سلولاز، زایلاناز که برای هضم پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای مورد نیاز است را تولید نمی‌کند.
بعد از اضافه کردن آنزیم‌های تخریب‌کننده پلی‌ساکاریدهای غیرنشاستهای به جیره غذایی طیور، معمولاً اثرات متعدد و سودمند مانند افزایش استفاده از مواد مغذی (برای مثال چربی و پروتئین)، بهبود ارزش AME، افزایش نرخ رشد و بهبود تغذیه ایجاد شده و متعاقب آن اضافه وزن و کاهش چسبندگی روده گوارشی، کاهش بروز چسبندگی مدفوع، بهبود شرایط بستر و کاهش آلودگی محیط زیست (به‌دلیل کاهش خروجی گازهای مانند آمونیاک و کود) ایجاد می‌گردد (بروز و وارد، 2007؛ کوستا و همکاران، 2008).
1-6- اهداف تحقیقبررسی تأثیر تفاله زیتون بر عملکرد، سیستم ایمنی، فراسنجه‌های خونی و خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی و امکان بهبود این تأثیر به‌کمک فرآوری (کاهش هسته) و مکمل آنزیمی.
بررسی امکان کاهش هزینه خوراک با استفاده از جایگزینی تفاله زیتون با ذرت در واحدهای مرغداری و استفاده بهینه از منابع غذایی موجود در استان.
بررسی امکان استفاده بیشتر از تفاله زیتون در تغذیه جوجه‌های گوشتی به‌عنوان یکی از منابع غذایی موجود در کشور جهت کاهش واردات اقلام خوراکی.
فصل دومبررسی منابع2-1- زیتونزیتون را همیشه به‌عنوان یک میوه با ارزش تحسین می‌کنند به‌طوری‌که در قرآن کریم هفت بار از درخت زیتون و روغن زیتون یاد شده است. پایه‌گذاران سازمان ملل متحد بهترین نشان صلح و آرامش را در شاخه زیتون دیدند و در دو سوی کره زمین دو دسته شاخه زیتون قرار دادند و همین تصویر به‌عنوان نشان سازمان ملل بر روی تمام تابلوها، کتب و نامه‌های این نهاد جهانی نقش بسته است و درجهان به درخت زیتون، نهال دوستی، درخت صلح و آرامش گفته می‌شود (قربانی و همکاران، 1375).
2-1-1- آشنایی با درخت زیتوندرخت زیتون، بومی آسیای صغیر و سوریه است امّا در تمام کشورهای حوزه مدیترانه و همچنین در کشورهای شیلی، پرو، جنوب استرالیا و ایالات متحده نیز کشت می‌شود (اوزکایا، 2008). درخت زیتون 3000 سال قبل از میلاد مسیح زیر کشت درآمده است و به‌نوعی منبع ثروت تمدن یونانیان باستان بوده است (گوچ، 2005).
اسم عمومی درخت زیتون از واژه یونانی Olea و از واژه عربی Zaitunمنشاء میگیرد. این واژه‌ها به‌ترتیب از کلمه یونانی Elaia و کلمه یهودی Zait منشاء گرفته است (فائو، 1992). درخت زیتون در پی یک‌سال پُرمحصول (آور)، سالی کم‌محصول (نیاور) خواهد داشت. با در نظر گرفتن انواع مختلف زیتون، سالهای پُرمحصول و کم‌محصول و روش‌های کاشت، داشت و برداشت در مناطق مختلف، عملکرد درخت زیتون در سالهای پُرمحصول شش تن و در سالهای کم‌محصول سی کیلوگرم در هکتار گزارش شده است (فائو، 1992).
2-1-2- میزان تولید زیتونزیتون یکی از محصولات مهم از لحاظ سطح زیر کشت در جهان است (فائو، 2004). در سال 2011 سطح زیر کشت این درخت حدود 6/9 میلیون هکتار بود که بیش از دو برابر مقدار زمین اختصاص داده شده به سیب، موز یا انبه می‌باشد، فقط درختان نارگیل و نخل سطح کشت بالاتری داشتند. سطح زیر کشت آن از دو میلیون و ششصد هزار به هفت میلیون و هفتصد و پنجاه هزار هکتار بین سالهای 1960 و 1998 رسید که رشد سه برابری داشت و در سال 2008 به اوج خود یعنی ده میلیون هکتار رسید. ده کشور از بزرگترین کشورهای تولید کننده، با توجه به آمار سازمان غذا و کشاورزی، که همگی در منطقه دریای مدیترانه واقع شده‌اند، 95 درصد زیتون جهان را تولید می‌کنند که بیشترین تولید مربوط به کشور اسپانیا می‌باشد. کشورهای دیگر که بعد از این ده کشور تولید قابل توجهی دارند عبارتند از: لبنان، اسرائیل، آلبانی، ایالات متحده آمریکا، شیلی، ایران، کرواسی و فرانسه (فائو، 2011).
درخت زیتون هم‌زمان با کوچاندن کرمانج زبانان نواحی شمال سوریه و حلب، به منطقه رودبار راه پیدا کرد. این اتفاق در زمان شاه عباس بزرگ، ششصد سال پیش رخ داد. پیش از این تصور می‌شد کشت زیتون در رودبار قدمت هشت‌صد ساله دارد، امّا تازه‌ترین کشفیات باستان شناسی در تپه باستانی کلورز رستم‌آباد بیانگر این است که کشت زیتون در این منطقه به بیش از دو هزار سال پیش باز می‌گردد.
بر اساس اطلاعات آماری وزارت جهاد کشاورزی (1392) نواحی زیتون‌خیز کشور، به‌طور عمده در دو منطقه رودبار در گیلان و طارم در زنجان واقع شده است، البته در گرگان و خوزستان نیز درخت زیتون به‌طور پراکنده وجود دارد. براساس این اطلاعات، سطح زیر کشت زیتون کشور در سال 1390، 115464 هکتار و این سطح در استان گیلان 13118 هکتار بود. میزان تولید زیتون کشور نیز در سال 1390، 103000 تن بوده که سهم استان گیلان از آن 13118 تن بود.
2-1-3- مشخصات گیاه‌شناسی درخت زیتونزیتون که نام علمی آن اولئا اورپئا می‌باشد و به خانواده زیتونیا تعلق دارد. اولئا کرایزوفیلا گونه‌ای وحشی از جنس زیتون است که در کشورهای کنیا، اوگاندا، اتیوپی، سودان و مصر وجود دارد و به‌عنوان جّد اولیه اولئا اورپئا خوانده می‌شود. برگ‌های درخت زیتون متقابل، باریک، سبز تیره، دائمی، منفرد، دارای دمبرگ کوتاه و همیشه سبز است.
جدول 2-1- رده‌بندی گیاه‌شناسی درخت زیتون (قربانی و همکاران، 1375)
سلسله گیاهان شاخه پیدازادگان Phanerogames گیاهان دانه‌دار Spermatophytes
زیرشاخه نهاندانگان Angiospermes رده دولپه‌ای Dicotyledones زیر رده (راسته) پیوسته گلبرگ‌ها Comopetales تیره (خانواده) زیتونیان Oleaceae جنس زیتون Olea گونه اروپا Europea 2-1-4- میوه زیتونمیوه زیتون از نوع شفت است. ترکیب ساختمانی آن در شکل 2-1 نشان داده شده است.
پوست میوه Epicarp
قسمت اصلی میوه Mesocarp=Pulp
دیواره هسته Endocarp=Stone wall
مغز هسته kernel
شکل 2-1- قسمت‌های مختلف تشکیل دهنده میوه زیتون (فائو، 1985)
