عضو شوید
عضویت سریع
تبادل لینک هوشمند 
آمار مطالب
آمار بازدید
4-3 بررسی اثر ترکیبات در کاهش شدت بیماری لکه موجی سیب‌زمینی در محیط گلخانه…………..56
4-4 بررسی روش مایه‌زنی با Alternaria solani درگلخانه……………………………………………….57
فصل پنجم : نتیجه گیری کلی و پیشنهادات
5-1 نتیجه گیری کلی…………………………………………………………………………………………………………77
5-2 پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………..78
منابع………………………………………………………………………………………………………………………………….79
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2-1 لیست ترکیبات موثر گزارش شده در جهان روی بیماری آلترناریوز سیب‌زمینی………………….27
جدول 3- 1غلظتهای مورد استفاده ترکیبات در شرایط آزمایشگاه ………………………………………………….37
جدول 3-2 غلظت های مورد استفاده ترکیبات در گلخانه……………………….…………..………………..40
جدول 4-1مقایسه میانگین اثرهمزمان گونه قارچ با ترکیب شیمیایی بر میزان رشد و درصد کاهش رشد قارچ در آزمایشگاه ……………………………………………………………………………………………………………………49
جدول 4-2 مقایسه میانگین اثرترکیب بر میزان رشد و درصد بازدارندگی رشد دو گونه‌ی قارچیAlternaria solani و Alternaria alternata در شرایط آزمایشگاه………………………………………49
جدول4-3 بررسی میزان تندش اسپور Alternaria alternataدر مقابل غلظت های متفاوت داکونیل51
جدول4-4 جدول مقایسه میانگین اثر ترکیب شیمیایی بر شدت بیماری و درصد کاهش شدت بیماری ناشی از Alternaria solani در گلخانه…………………………………………………………………………………..63
جدول 4-5 مقایسه میانگین اثر ترکیب شیمیایی بر شدت بیماری و درصد کاهش شدت بیماری در گونهAlternaria alternata ………………………………………………………………………………………………..64
جدول4-6 جدول تجزیه واریانس اثر ترکیب شیمیایی ومایه زنی بر شدت بیماری و درصد کاهش شدت بیماری در گونه Alternaria solani در محیط گلخانه………………………………………………………………..69
جدول4-7 مقایسه میانگین اثر مایه‌زنی بر شدت بیماری و درصد کاهش بیماری Alternaria solani درمحیط گلخانه……………………………………………………………………………69
جدول 4-8 مقایسه میانگین اثر متقابل مایه‌زنی با توئین و ترکیب شیمیایی در میزان شدت بیماری و درصد کاهش شدت بیماری ناشی از گونه Alternaria solani ……………………………………………………………70
جدول4-9 مقایسه میانگین اثر متقابل مایه‌زنی بدون توئین و ترکیب شیمیایی در میزان شدت بیماری و درصد کاهش شدت بیماری ناشی از ………………………………….……….Alternaria solani71
جدول4-10تاثیر سموم رورال‌تی‌اس و داکونیل با روشهای مختلف بر روی گونه Alternaria alternata ……………………………………………………………………….76
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 4-1 نمودار میانگین میزان رشد در دو گونه قارچی Alternaria solani و Alternaria alternata………………………………………………………………………………52
نمودار 4-2 نمودار میانگین درصد بازدارندگی دو گونه قارچی…………………………………………………………53
نمودار 4-3 اثر متقابل ترکیب شیمیایی بر میزان رشد دو گونه قارچی در شرایط آزمایشگاه………………….54
نمودار4-4 نمودار اثر متقابل ترکیب شیمیایی بر میزان درصد بازدارندگی از رشد دو گونه‌ی
قارچی در شرایط آزمایشگاه……………………………………………………………………………………………………….55
نمودار 4-5 مقایسه میانگین اثر ترکیب شیمیایی بر شدت بیماری ناشی از Alternaria solani. …. 65
نمودار 4-6 مقایسه میانگین اثر ترکیب شیمیایی بر درصد کاهش بیماری A. solani………………….66
نمودار 4-7 مقایسه میانگین اثر ترکیب شیمیایی بر شدت بیماری ناشی از Alternaria alternata …67
نمودار 4-8 مقایسه میانگین اثر ترکیب شیمیایی بر درصد کاهش بیماری ناشی از Alternaria alternata…………………………………………………………………………….68
نمودار 4-9 مقایسه میانگین اثر تلقیح بر شدت بیماری ناشی از قارچ Alternaria solani ………..72
نمودار 4-10 مقایسه میانگین اثر تلقیح بر درصد کاهش شدت بیماری ناشی از Alternaria solani73
نمودار 4-11 مقایسه میانگین اثر متقابل ترکیب شیمیایی و مایه‌زنی درشدت بیماری قارچ Alternaria solani. ………………………………………………………………………………..74
نمودار 4-12 مقایسه میانگین اثر متقابل ترکیب شیمیایی ومایه‌زنی در درصد کاهش بیماری ناشی از قارچ
……………………………………………………………………….Alternaria solani 75
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل 2-1 اسپور قارچ Alternaria solani و Alternaria alternata ……………………6
شکل 2-2 علائم بیماری لکه موجی سیب زمینی…………………………………………………………………….7
شکل 2-3 چرخه بیماری ناشی از گونه های آلترناریا……………………………………………………………….9
شکل 4-1 میزان رشد میسلیومی قارچ در تیمار با ترکیبات مختلف……………………………………………46
شکل 4-2 میزان شدت بیماری قارچ در تیمار با ترکیبات مختلف در محیط گلخانه……………………..59
چکیده
بیماری لکه موجی یکی از بیماریهای مهم و رایج بوده که در اکثر گیاهان خانواده سولاناسه ایجاد بیماری می‌نماید. هم اکنون در ایران این بیماری مزارع سیب‌زمینی را بطور همه گیر تهدید می نماید. امروزه بدلیل گسترش این بیماری در مزارع سیب زمینی و همچنین خسارت ترکیبات سمی به محیط زیست و انسانها استفاده از ترکیبات غیر سمی در کنترل لکه موجی سیب‌زمینی بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش تاثیر نمکهای بیکربنات سدیم (NaHco3)، کلرید کلسیم (CaCl2)، قارچکشهای رورال‌تی‌اس و داکونیل، ترکیب بیولوژیک باسیلکس و همچنین روغن میخک بر روی محیط کشتPDA در میزان رشد گونه های Alternaria solani و A. alternataمورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که همه قارچکشهای مورد آزمایش بجز داکونیل در بازدارندگی رشد میسلیومی این دو گونه موثر است. تفاوتهایی از نظر اثر بر سرعت رشد پرگنه قارچ در محیط آزمایشگاه دارا می‌باشند. قابل ذکر است که میزان بازدارندگی بسته به نوع ترکیب و گونه قارچی متفاوت بود. بیشترین بازدارندگی مربوط به قارچکش رورال‌تی‌اس با غلظت 30 پی‌پی‌ام و نمک بیکربنات سدیم با غلظت 35 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر بود که موجب توقف کامل از رشد میسلیوم در دو گونه قارچی مذکور در شرایط آزمایشگاه شده است. به طور کلی نتایج حاصل از این پژوهش در محیط آزمایشگاه نشان داد که افزایش غلظت ترکیبات با میزان جلوگیری از رشد میسلیومی قارچهای A. solani و A. alternata رابطه مستقیم دارد و همچنین تاثیر ترکیبات مورد آزمایش درکاهش رشد A. solani بیشتر از A. alternata بود. در قسمت دیگری از این پژوهش میزان تاثیر این ترکیبات در کاهش شدت بیماری ناشی از گونه‌های قارچی مذکور روی رقم آگریا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشات گلخانه ای حاکی از تاثیر قابل توجه ترکیبات مورد بحث در کاهش میزان بیماری لکه موجی سیب‌زمینی بود. حداکثر تاثیر رورال‌تی‌اس، داکونیل، بیکربنات سدیم، کلرید کلسیم، باسیلکس و روغن میخک در کاهش شدت بیماری به ترتیب 33/88 ، 93 ، 33/92، 93 ، 33/70 و 74 درصد بود. این بررسی مشخص نمود که تاثیر ترکیبات مورد آزمایش در محیط گلخانه در کنترل بیماری ناشی از A. alternataبیشتر از A. solani بود. به طور کلی نتایج نشان داد که استفاده از بیکربنات سدیم، باسیلکس و روغن میخک علاوه بر سموم شیمیایی در کنترل بیماری لکه موجی سیب زمینی امید بخش می‌باشد.
کلمات کلیدی: لکه موجی سیب زمینی، Alternaria solani ،Alternaria alternata
فصل اول
مقدمه
سیب زمینی گیاهی است با ارزش غذایی بالا که از نظر تولید و مصرف در جهان پس ازگندم، ذرت، برنج و جو مقام پنجم را دارد و در ایران پس از گندم مقام دوم را بخود اختصاص داده است. سیب زمینی به علت قدرت تولید بالا و سازگاری با دامنه بسیار وسیعی از اقلیم ها و به عنوان یک منبع غذایی، تولید آن رو به افزایش است. میزان تولید سیب زمینی در کشور 71/4 میلیون تن گزارش شده است. این محصول از جایگاه ویژه‌ای در کشورمان برخوردار است بطوریکه، از میان 140 کشور که هر ساله این محصول را تولید می‌کنند، ایران رتبه سیزدهم جهانی را دارا است (شهبازی و همکاران، 1390).
بر اساس آمار منتشر شده در سال زراعی 90-89 سطح زیر کشت سیب زمینی در ایران مجموعا برابر با 186 هزار هکتار، میزان کل محصول تولید شده 5/7 میلیون تن و میزان عملکرد محصول به طور متوسط بین 2/30067 کیلوگرم در هکتار (کشت آبی) تا 8/9858 کیلوگرم در هکتار (کشت دیم) بوده است. سطح زیر کشت سیب‌زمینی در استان خراسان رضوی برابر با 5869 هکتار، مقدار تولید محصول 41/168 تن و متوسط عملکرد محصول 96/28630 کیلو گرم در هکتار بوده است (آمارنامه کشاورزی 1390-1389).
سازمان خواروبار جهانی، سيب‌زميني را به‌عنوان يك محصول كشاورزي اشتغال‌زا و تامين‌كننده امنيت غذايي در دنيا معرفي میکند. بنا بر اظهارات مقامات ارشد فائو اهميت سيب‌زميني در امنيت غذايي صدها ميليون نفر از مردم دنيا و به‌ويژه ساكنان كشورهاي در حال توسعه كه سرانه مصرف ساليانه آنها بيش از 20 كيلوگرم است، ناديده گرفته شده و به اين خاطر سازمان خواروبار جهانی، براي تاكيد بر اهميت اين محصول و احياي آن سال 2008 ميلادي را سال بين‌المللي سيب‌زميني اعلام كرد. گفتني است، طبق آمار و ارقام سازمان خواروبار جهانی بيشترين توليد سيب‌زميني در سال 2005 ميلادي به ترتيب به چين، روسيه و هند اختصاص داشته و ايران در اين رتبه‌بندي، مقام سيزدهم را بين كشورهاي دنيا دارد. سازگاری این گیاه به شرایط آب و هوایی مناطق مختلف به گونه‌ای است که هم اکنون در بیش از ۱۴۰ کشور جهان، سیب زمینی تولید میشود، با این حال به دلیل اثرات محدود کننده‌ی تنش‌های مختلف نظیر کم آبی و خشکی و نیز حرارت بالا، بیشترین میزان تولید و عملکرد این گیاه در کشورهای مناطق معتدله حاصل میشود (کاظمی و همکاران، 1390).
تقریبا 160 بیماری در مورد سیب زمینی وجود دارد که حدود 50 بیماری قارچی، 30 بیماری ویروسی، 10 بیماری باکتریایی، حدود 50 بیماری هم ناشی از عوامل نا شناخته می باشند (جعفر‌پور، 1370).
در این پژوهش از رقم آگریا بدلیل فراوانی و غالب بودن این رقم در منطقه استفاده کردیم.
بیماریهای ناشی از آلترناریا از متداول ترین بیماری ها در گیاهان متعدد در سر تا سر دنیاست. این بیماریها روی برگ، ساقه، گل و میوه عمدتا گیاهان یکساله اثر می کنند. خسارت هایی که بر اثر آلترناریاهای مختلف روی میزبان ها ایجاد می شود، بالاترین جایگاه را بین هر یک از بیماریها دارد (ایزدپناه و همکاران،1389).
بیماری لکه موجی سیب زمینی با عامل A. solani و A. alternataیکی از رایج‌ترین بیماریهای سیب زمینی در مناطق سیب زمینی کاری است. میزبانهای اصلی آن درگیاهان سولاناسه سیب زمینی، گوجه‌فرنگی و فلفل هستند(نیرگارد، 1945). این بیماری بیشترین خسارت را به سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی در آمریکا، استرالیا، فلسطین، انگلیس و هند وارد میکند (شهبازی و همکاران، 1390).
سالیانه بین 38 تا 78 درصد محصول گوجه فرنگی و سیب‌زمینی درجهان در اثر این بیماری از بین می رود (داتار و همکاران،1970؛ جونز و همکاران،1993؛ باسو، 1974). زخمهای بوجود آمده در اثر لکه موجی روی غده دارای شکل گرد و نامنظم و کمی فرورفته بوده و اغلب با یک حاشیه به رنگ ارغوانی تا قهوه ای تیره احاطه شده اند. بافتهای زیرین لکه ها چرمی، کرکی و خشک شده و معمولا به رنگ قهوه ای تیره در می آیند. زخم ها کیفیت و بازار پسندی غده را کاهش می دهد و عمدتا روی ارقام پوست سفید و قرمز که برای چیپس مصرف می شوند، ایجاد مشکل میکند (روشندل و همکاران،1388). این بیماری در انبار از طریق زخم موجود در غده‌ها سبب آلودگی و ایجاد پوسیدگی خشک میشود (فرانس و همکاران، 2001).
با توجه به اهمیت بیماری لکه موجی در استان خراسان رضوی و ایجاد خسارت های زیست محیطی بر اثر باقی ماندن سموم شیمیایی بر روی گیاهان و عدم مدیریت صحیح مبارزه شیمیایی، استفاده از ترکیبات غیر سمی و معدنی به عنوان راهکار نوینی برای جایگزینی سموم شیمیایی توصیه شده است و در این پژوهش بررسی هایی روی چند ترکیب شیمیایی شامل رورال‌تی‌اس، داکونیل ، بیکربنات سدیم، کلرید کلسیم، باسیلکس و هم چنین روغن میخک برای بازدارنگی از رشدگونه‌های قارچی A. solani وA. alternata در محیط آزمایشگاه و گلخانه پرداخته شده است.
فصل دوم
مروری بر تحقیقات گذشته
2-1 مدیریت بیماری ناشی از گونه های Alternaria spp. :
بیماریهای حاصل از آلترناریا عمدتا با استفاده از ارقام مقاوم، بذر عاری از بیماری یا تیمار شده، و سم پاشی با قارچکشهای مناسب کنترل می شود. کودهای نیتروژنی معمولا میزان آلودگی به آلترناریا را کاهش می دهد. تناوب زراعی، حذف و سوزاندن بقایای گیاهی آلوده و ریشه کنی علفهای هرز میزبان به کاهش بیماری برای کشت بعدی محصولات حساس کمک می کند (ایزدپناه و همکاران،1389).
2-2 عامل بیماری
A. solaniدارای کنیدی‌هایی با دیواره عرضی مورب و بعضی از آنها دارای دیواره طولی هستند. اسپورها معمولا به طور انفرادی تولید می شوند، اما می توانند زنجیر وار نیز باشند. اسپورها راست و یا تقریبا خمیده هستند و تنه آنها بیضوی تا کشیده است و به تدریج تا رسیدن به نوک دراز، باریک می شوند (رجبی،1379).
کلنی‌ها اکثرا قهوه ای بی‌رنگ هستند. کنیدی انفرادی، مستقیم یا به حالت چماقی وارونه است. واریته هایی که دارای برگهای نازک هستند برای بیماری لکه موجی دارای شرایط مساعد تری می باشند (الیس ، 1971).
A. alternataکلنی‌ها معمولا سیاه و یا گاهی خاکستری هستند. کنیدیوفورها به صورت منفرد، ساده و انشعابی رشد می کنند. معمولا دارای چندین دیواره طولی هستند و یکی از بزرگترین ساپروفیت هایی است که در اکثرگیاهان، مواد غذایی، خاک و یا بافت گیاهی به صورت جهانی یافت میشود.
الف ب
شکل2-1: اسپور A. solani (الف)، اسپورA. alternata (ب)
2-3 علائم بیماری لکه موجی:
علائم برگی لکه موجی شامل ظهور نقاط کوچک به قطر 5/1 میلی متر یا کمتر، به شکل گرد و به رنگ قهوه‌ای تیره روی برگهای پایینی(برگهای پیر) است که این نقاط به تدریج توسعه یافته و قطر آنها به 9 میلی متر وگاهی به 5/1 سانتی مترمی رسد. این نقاط محدود به رگبرگها بوده و ایجاد لکه های زاویه‌دار می کند. سطح لکه‌های روی برگ با یکسری حلقه های متحدالمرکز پوشیده شده است و به همین علت بیماری به نام لکه موجی و یا لکه چشم گاوی گفته می شود.گیاهان آلوده بسرعت برگهای خود را از دست می‌دهند و میزان تولید محصول در واحد سطح بسرعت کاهش می یابد. (شرف و همکاران، 1986).
شکل2-2: علائم بیماری لکه موجی بر روی گیاه سیب‌زمینی
2-4 چرخه بیماری و زیست شناسی
عامل بیماری لکه موجی به صورت اسپور و میسلیوم در بین بقایای گیاهی آلوده، خاک، غده های سیب‌زمینی و سایر گیاهان خانواده سولاناسه وعلفهای هرز بقا می‌یابند. شکل زمستان گذران قارچ A. solani میتواند در دامنه وسیعی از شرایط محیطی توانایی بقا داشته باشد. قارچ در بهار تولید اسپور می کند که این اسپورها به عنوان ماده تلقیح اولیه برای شروع آلودگی محسوب می شوند. در مزارعی که آلودگی به لکه موجی در فصل زراعی قبل وجود داشته است، مجددا سیب زمینی کاشته شود، امکان آلودگی بالا می رود چون احتمالا منبع آلودگی زیادی از فصل قبل باقی مانده است. ماده تلقیح به سادگی درون هر مزرعه و بین مزارع مختلف منتقل می شود چون اسپورها به سادگی با باد، جریان هوا، گرد و خاک از مزارع بلند شده و همراه با باد، قطرات باران و آب آبیاری منتقل می شوند. (رجبی، 1379)
اسپورهایA. solani روی گیاه سیب زمینی و بقایای گیاهی، در دمای بین 30-5 درجه سلسیوس، رشد میکند ولی دمای بهینه رشد آن 20 درجه سلسیوس است. خشک شدن ومرطوب شدن‌های متناوب و وجود دمای مناسب در این فاصله، شرایط مناسب برای تولید اسپور است. برگهایی که بطور پیوسته مرطوب و یا خشک باشند، تعداد اسپور کمی روی آنها ایجاد می شود. پراکنش ماده‌تلقیح از یک الگوی روزانه پیروی می کند. مرطوب شدن برگ توسط شبنم وخشک شدن مجدد آن با افزایش سرعت باد موجب افزایش اسپورهای موجود در هوا میشود. بیشترین تعداد اسپور موجود در هوا صبحگاه است و اواخر بعد‌از‌ظهر وشب تعداد آن کاهش می‌یابد. در طول یک فصل رشد، چرخه زندگی لکه موجی چندین بار تکرار میشود. انتشار ثانویه بیمارگر مصادف با تولید اسپور روی لکه ها است که بعدا اسپورها به برگهای مجاور و گیاهان مجاور هم منتقل می‌شوند. شرایط مساعد برای انتشار ثانویه بیماری، تناوب دوره خشک و مرطوب بودن برگها و رطوبت نسبی بالا است. در اوایل فصل رشد، بیماری توسعه آرامی دارد اما مقدار پراکنش بیمارگر بعد از گلدهی افزایش می‌یابد. در اواخر فصل رشد، لکه های حاصل از لکه موجی روی شاخ و برگهایی که سموم حفاظتی روی آنها استفاده نشده است به سرعت افزایش می‌یابد. بیمارگر از طریق عدسکها و زخمهای مکانیکی که به پوست وارد شده است به درون غده ها نفوذ می کند ولی بروز آلودگی نیاز به رطوبت آزاد دارد. غده ها در حین برداشت به اسپورهای بیمارگر آلوده می‌شوند. اسپورهای زنده می توانند در سطح خاک تجمع یافته و یا در بوته های مرده وجود داشته باشند. آلودگی در غده های نابالغ و در ارقام پوست سفید یا پوست قرمز معمول است، چون این ارقام حساس به خراشیدگی و زخمی شدن در حین برداشت هستند. خشن بودن بافت خاک و رطوبت زیاد خاک در زمان برداشت باعث مساعد شدن شرایط آلودگی می شود. زخم‌ها می‌توانند در شرایط انبار هم توسعه یابند و غده‌های آلوده بسته به شرایط انبار و شدت بیماری می‌توانند دچار چین خوردگی و چروکیدگی شوند. زخم های حاصل از لکه موجی روی غده ها بر خلاف زخم های بادزدگی نمی توانند به مکان مناسبی برای سایر ارگانیسم های ثانویه عامل پوسیدگی تبدیل شوند (رجبی،1379)(شکل 2-3).
شکل2-3 : چرخه بیماری گونه های ناشی از آلترناریا
2-5 تاریخچه بیماری لکه موجی
بیماری لکه موجی یکی از بیماریهای مهم سیب زمینی در سراسر جهان بشمار می آید. این بیماری انتشار جهانی دارد و در بسیاری از کشورها اهمیت ویژه ای دارد. در اکثر کشورها مانند هند،ایتالیا، پرو، آمریکا عامل بیماری لکه موجی را با نام علمی A. solani معرفی نموده اند اما این بیماری با گونه های دیگری غیر از گونه مذکور نیز از برخی کشورها گزارش شده است. در کشور کانادا گونه‌ی عامل بیماری‌زا A. tenuis معرفی کرده است (ریچ،1983) در کشور برزیل نیز عامل بیماری را گونه‌یA. alternataگزارش نموده اند (بویتکس و همکاران،1994).
عامل این بیماری از مناطق مختلف سیب زمینی کاری مانند اردبیل، دماوند، صفی آباد (دزفول) و شیراز تحت نام علمی A. solani شناسایی و معرفی شده است (شهبازی و همکاران، 1390).
نتایج حاصل از مطالعات در منطقه فریدن اصفهان نشان داد که دو گونه ی A. alternata وA. solani در ایجاد بیماری در این منطقه دخیل بوده اند که گونه‌یA. alternata با 92 درصد گونه‌ی غالب در ایجاد بیماری در این استان بشمار می‌آید، سپس گونه‌یA. solani با هشت درصد در درجه دوم اهمیت قرارداشته است (نصر اصفهانی و همکاران، 1389 ).
2-6 ترکیبات مورد استفاده در این پژوهش:
از قارچکشهای ایپرودیون + کاربندازیم با نام تجاری رورال‌تی‌اس و کلروتالونیل با نام تجاری داکونیل، ترکیب بیولوژیک باسیلکس، نمکهای بیکربنات سدیم(NaHco3) و کلرید کلسیم (CaCl2) و روغن میخک استفاده شده است.
2-7 راه کارهای مدیریت لکه موجی
لکه موجی از عمده ترین بیماریهای لکه برگی می‌باشد که آسیب زیادی چه در مرحله تولید در مزرعه و چه در زمان انبارداری به محصول وارد میکند. این بیماری می تواند علاوه بر کاهش عملکرد محصول، باعث کاهش کیفیت و اندازه غده، کاهش درصد ماده خشک غده و بازار پسندی محصول شوند. اولین علائم لکه موجی در برخی مناطق معمولا در اواسط فصل رشد مشاهده می شود و گاهی تنها پس از رسیدن بوته به مرحله پیری بروز میکند. زمان وقوع این بیماری و ارتباط آن با میزان خسارت به محصول، بسته به منطقه و الگوی آب و هوایی هر سال و میزان موثر بودن راههای کنترل اعمال شده توسط مدیر مزرعه متغیر است. (روشندل و همکاران، 1388).
لکه موجی هر ساله در بیشتر مناطق تولید سیب زمینی وجود دارد. این بیماری تنها زمانی روی عملکرد تاثیر منفی می گذارد که میزان رطوبت در سطح برگها در اثر بارندگی، مه، شبنم و یا آبیاری زیاد باشد.این شرایط باعث ظهور سریع علائم و توسعه بیماری میشود. در شرق آمریکای شمالی آلودگی غده ها و شاخ و برگ دارای اهمیت است. اما در غرب آمریکا خصوصا مناطق تولید سیب زمینی کوه راکی، آلودگی غده دارای اهمیت اقتصادی بیشتری نسبت به آلودگی های برگی است (روشندل و همکاران،1388).
در گلخانه، آلودگی به گونه های A. solani را میتوان با پوشاندن گلخانه با ورقه های جاذب UV کاهش داد، زیرا جلوگیری از ورود UV به گلخانه از تولید هاگ در این قارچ جلوگیری میکند (ایزد پناه و همکاران، 1389).
برنامه درست وموثر مدیریت این بیماری بخش ضروری هر برنامه مدیریت مزرعه در اغلب نقاط تولید سیب‌زمینی در دنیا است. مدیریت لکه موجی سیب زمینی نیازمند تلفیق روشهای زراعی و سایر روشهای کنترل در جهت به حداقل رساندن منبع بیمارگر و جلوگیری از توسعه بیماری در مزرعه است. مدیریت تلفیقی بیماری فوق شامل اقدامات و تدابیر مناسب قبل از کاشت، اتخاذ راه کارهای مناسب در طول رشد گیاه و دقت در مرحله برداشت است. استفاده از قارچکشهای برگی یکی از اجزا مهم مدیریت تلفیقی بیماری است (روشندل و همکاران،1388).
2-7-1تدابیر مدیریت قبل از کشت
2-7-1-1انتخاب رقم
انتخاب رقم مناسب که دارای مقاومت بالا به بیماری بوده و از لحاظ بازار پسندی و تولید مناسب باشد، از مهمترین اجزاء مدیریت تلفیقی بیماری است. انتخاب رقم مناسب می تواند تعداد دفعات مورد نیاز استفاده از قارچکش برای کنترل بیماری را کاهش دهد که این امر خود موجب کاهش هزینه‌ی کل مدیریت میشود. لکه موجی سیب‌زمینی عمدتاً در قسمتهای پایین بوته و در برگهای پیر شیوع دارد، به همین دلیل بیماری در ارقام زودرس که سریعتر به مرحله پیری می رسند پیشرفت سریعتری نسبت به ارقام دیر‌رس دارد (روشندل و همکاران، 1388).
2-7-1-2 انتخاب مزرعه
انتخاب مزرعه دارای زهکشی و حاصلخیزی مناسب همیشه باعث بهبود شرایط سلامت سیب زمینی میشود. مزارعی که حاشیه‌ی آنها بوسیله‌ی درخت و یا سایر موانع طبیعی مسدود شده است، جریان هوا در آنها کم میشود که این امر موجب دشوار‌تر شدن کنترل بیماریهای برگی میشود. چنانچه مزارع، سمپاشی هوایی شوند باید از کاشت سیب زمینی در زمین‌هایی که اطراف آنها درخت کاشته شده و یا نزدیک سیم های برق است اجتناب شود. مزارعی که برای کاشت سیب زمینی انتخاب می شوند، باید حتی الامکان در 3-2 سال گذشته هم در آنها سیب‌زمینی کاشته نشده باشد. تناوب بلند مدت با غلات و لگومها باعث به حداقل رساندن مقدار ماده‌تلقیح زمستان گذران قارچ عامل لکه موجی باقیمانده از سالهای قبل میشود (روشندل و همکاران، 1388).
2-7-1-3 از بین بردن ماده تلقیح زمستان گذران
منابع زمستان‌گذران بیمارگر عامل لکه موجی باید شناسایی شده وقبل از کاشت جدید و قبل ازظهور بیمارگر باید از بین برده شوند.
2-7-2 مدیریت در طول رشد گیاه
2-7-2-1 کنترل آفات و بیماریها: گیاهانی که نسبت به سایر بیماریها نظیر پژمردگی ورتیسیلیومی، شانکر ریزوکتونیایی ساقه، نماتد‌های انگل گیاهی و یا عوامل پوسیدگی بذر، آلوده می شوند، دچار تنش شده و نسبت به گیاهان سالم، به بیماری لکه موجی حساس‌تر هستند. علاوه بر بیماریها، تنش های مرتبط با تغذیه‌ی حشرات مثل سوسک کلرادوی سیب زمینی و زنجرکها باعث توسعه‌ی بیشتر لکه موجی می‌شوند. آفات فوق علاوه بر ایجاد تنش می‌توانند نقش مهمی در پراکنش موضعی ماده تلقیح بیماری ایفا کنند. علفهای هرز از طریق رقابت برای فضا، نور، مواد غذایی، و آب باعث ایجاد تنش در گیاه می‌شوند. رشد بیش از حد علفهای هرز می تواند باعث کاهش حرکت هوا و توقف جریان هوا در سایه انداز گیاه سیب‌زمینی در مزرعه شود. این وضعیت باعث طولانی تر شدن دوره رطوبت برگ ومساعد شدن شرایط برای شکل گیری اسپورها، جوانه زنی اسپور و آلودگی بیشتر به بیماری لکه موجی می‌گردد. خاکدهی علاوه بر اینکه باعث کنترل علفهای هرز در ابتدای فصل میشود، روی غده های در حال رشد در خاک، را هم به مقدار کافی با خاک می پوشاند که این عمل موجب می‌گردد آلودگی‌های بعدی در طول فصل که با اسپور های شسته شده از برگها بوجود می آید را کاهش دهد (روشندل و همکاران، 1388).
2-7-2-2 کود دهی
تغذیه‌ی میزبان گیاهی نقش مهمی در جلوگیری از گسترش بیماری لکه موجی دارد. کمبود نیتروژن و فسفر باعث افزایش حساسیت به این بیماری می شود. توازن کود‌دهی باید به گونه‌ای برقرار باشد که ضمن بر طرف کردن نیاز گیاه موجب تاخیر در بلوغ و افزایش حساسیت به لکه موجی نشود (روشندل و همکاران، 1388).
2-7-2-3 آبیاری
آبیاری نقش مهمی در گسترش لکه موجی دارد. آبیاری بارانی موجب میشود به طور دوره‌ای شاخ و برگ گیاه مرطوب شودو شبنم به طور دائم وجود داشته باشد، که این فرآیند سبب می شود، شرایط مساعد بروز لکه موجی، یعنی دوره های متناوب خشکی و رطوبت فراهم شود. آبیاری بیش از حد باعث ضعیف شدن پشته‌ها و بیرون آمدن غده ها از خاک و نهایتا منجر به قرار گرفتن غده ها در معرض آلودگی میشود، همچنین آبیاری بیش از حد سبب تخلیه نیترات از ناحیه ریشه می‌گردد. کمبود نیتروژن باعث پیری زودرس سیب زمینی و افزایش حساسیت به لکه موجی و مشکل تر شدن عملیات کنترل بیماری میشود (روشندل و همکاران، 1388).
2-7-2-4 برنامه پیش آگاهی بیماری
تا‌کنون چندین برنامه پیش آگاهی طراحی شده که می‌توانند در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی برای پیشترفت بیماری، زمان وقوع بیماری را پیش‌بینی کرده و از این طریق به مدیریت بیماری کمک کنند. برخی از این مدلها بر اساس شرایط آب و هوایی نظیر دما، رطوبت، مقدار بارش و آبیاری طراحی شده‌اند. اطلاعات فوق با نصب باران سنج و ترموهیدرو‌گراف در مزرعه جمع‌آوری می‌شوند. سپس این داده ها به یک میکروکامپیوتر منتقل می شوند. دستگاههایی نیز ساخته شده که دارای تجهیزات جمع آوری اطلاعات و ادوات پیش آگاهی هستند و پس از قرار دادن در مزرعه به صورت خودکار اطلاعات آب و هوایی را ثبت می کنند. در کلرادو یک مدل ساده که بر مبنای درجه-روز کار می کند برای پیش‌آگاهی ظهور اولین علائم لکه موجی، طراحی شده است. در این مدل تعداد درجه حرارتهای بالای 7 درجه سانتی گراد پس از ظهور بوته در روزهای مختلف جمع‌آوری می‌شوند. بر اساس این مدل، اولین لکه های بیماری لکه موجی در 650 درجه – روز در دره سن لوئیس و در 1125 درجه-روز در شمال کلرادو دیده شده است. سم پاشی با قارچکشهای مناسب در آستانه این درجه- روزها شروع میشود. مدل دیگر پیش آگاهی لکه موجی در اوایل فصل که در ویسکانسین طراحی شده است بر مبنای بالا رفتن تعداد اسپور قارچ عامل لکه موجی،A. solani موجود در هوا و تجمع 300 روز فیزیولوژیکی از زمان ظهور بوته طراحی شده است. سم پاشی با قارچکش پس از 300 روز فیزیولوژیکی شروع شده و سمپاشی‌های بعدی بر مبنای شمارش تجمعی روزهای فیزیولوژیکی به علاوه داده های دمای روزانه، رطوبت نسبی و مقدار آبیاری توصیه میشود. سمپاشی علیه لکه موجی با استفاده از مدل پیش‌آگاهی تنها زمانی انجام خواهد گرفت که مقدار ماده تلقیح هوازاد بیمارگر بالا رفته باشد (روشندل و همکاران، 1388).
در ایالات ویسکانسین آمریکا یک سیستم پیش آگاهی برای بیماری لکه موجی وجود دارد که با استفاده از میکروکامپیوترهایی نظیر Potato Crop Management به صورت یک دستگاه خودکار ابداع شده است که به صورت تجاری توسط شرکتهای مختلف ساخته شده است. سیستم های پیش‌آگاهی میتواند باعث بهینه شدن کنترل بیماری از طریق کاهش دفعات سمپاشی و استفاده کمتر از قارچکشها شود (روشندل و همکاران، 1388).
2-8 کنترل لکه موجی سیب زمینی
تحقیقات زیادی در جهت کنترل بیماری لکه موجی سیب زمینی با عاملA. solani و A. alternata در جهان بوسیله قارچکش های شیمیایی مختلف انجام شده است. شریفی و همکاران (1385) به ارزیابی اثر دوازده قارچکش در کنترل بیماری لکه موجی سیب زمینی با عامل بیماریalternata .A در شرایط آزمایشگاهی پرداختند. قارچکشهای مذکور شامل اکسی کلرور مس (میشوکاپ)، ایپرودیون+ کاربندازیم (رورال‌تی‌اس)، فاموکسادون+سیموکسانیل(اکویشین پرو)، پروپیکونازول(تیلت)، تریفلویزل(تریفیمین)، کاربندازیم(باویستین)، فلودیوکسانیل (سلست)، مانکوزب(دیتان‌ام45)، بنومیل(نبلیت)، کاپتان(ارتوساید‌کاپتان)، پنکونازول(توپاس) و بتوکونازول(راکسیل) است. نتایج بررسی‌ها نشان داد بین تیمارهای قارچکش با تیمار شاهد در سطح یک درصد اختلاف معنی‌دار وجود دارد. کمترین رشد کلونی در تیمارهای مانکوزب(دیتان‌ام45)، پنکونازول(توپاس)، پروپیکونازول(تیلت) و فلودیوکسانیل(سلست) در غلظت 2000 پی‌پی‌ام به ترتیب اندازه‌گیری شده است.
در پژوهش دیگری اثر بازدارندگی چند قارچکش در رشد و نمو A. solani و A. alternata با استفاده از قارچکشهای رورال‌تی‌اس، داکونیل و مانکوزب در غلظت 1 پی‌پی‌ام در مقایسه با فیلینت در غلظتهای 5،2،1 و 10 پی‌پی‌ام در سطح پتری‌دیش روی محیط کشت‌های مختلف شامل PDA و CMA برای هر دو گونه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که همه قارچکشهای مورد آزمون در بازدارندگی دو گونه موثر و تفاوتهایی از نظر میزان سرعت رشد کلونی دارد. در مرحله بعدی توسط این محققان به مقایسه قارچکش فیلینت در غلظتهای 1، 2، 5، 10، 20، 50، 100،200، 500 و 1000 پی‌پی‌ام روی دو گونه مذکور در سطح آزمایشگاه پرداختند که نتایج نشان داد افزایش غلظت قارچکش فیلینت، باعث کاهش سرعت رشد کلونی میشود. بیشترین بازدارندگی در فیلینت با غلظت 500 و 1000 پی‌پی‌ام و کمترین در فیلینت با غلظت 1 پی پی ام مشاهده شده است (نصر اصفهانی و همکاران، 1389).
در بررسی دیگری فرانس(1983) به کاربرد بارانی چهار قارچکش دیفولاتان، دوتر، براوو دبلیو 75، براوو 500 در کلرادو برای کنترل بیماری سوختگی بلایت ناشی از قارچ A. solani پرداخت. روش مرسوم را، با روش سم پاشی با هواپیما مورد مقایسه قرار داد. قارچکشهایی که با استفاده از سیستم آبیاری مرکزی به کاربرده شده بودند با روش سم پاشی با هواپیما نتایج یکسانی را داشتند واستفاده ازقارچکشها ازطریق سیستم آبیاری مرکزی و یا با استفاده از هواپیما هردو به طور موثری آلودگی به سوختگی زودرس را کاهش دادند. هر دو برنامه آبیاری به طور معنی داری محصول را در سال 1978 افزایش داد.
در تحقیق دیگری به کنترل سوختگی سیب زمینی در نیلگریسپرداختند. شش قارچکش، دیتان، ریدومیل،داکونیل، دبفولاتان، فیتولان و پانوکتینبرای کنترل بیماری لکه موجی، بادزدگی و کپک خاکستری سیب‌زمینی به ترتیب ناشی از قارچهای Phytophthora infestans، A. solaniوBotrytis Cinerea در هفت فصل، در طی سالهای 1987 تا سال 1980 در مناطق مختلف نیلگریس مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ریدومیل، بادزدگی سیب زمینی را تا حد بسیار زیادی کنترل کرد ولی نتواست لکه موجی سیب زمینی را کنترل کند. داکونیل 7/1کیلوگرم در هکتار نسبت به ریدومیل در کنترل بادزدگی در رده دوم قرار میگیرد ولی در کنترل لکه موجی و بیماری کپک خاکستری مؤثر‌ترین قارچکش بود. در دو آزمایشی که در سال1979 انجام شد، داکونیل از نظر آماری با دیتان در واریته Kufri Chandramukhi و در سه آزمایش در سال 1978 و 1979 با دیفولاتان در واریته Kufri Jyoti و همچنین در یکی از آزمایش‌های سال 1980 بادیتان در رقم Kufri Chandramukhi همتراز بود. در نتیجه داکونیل با دوز 7/1 کیلوگرم در هکتار همتراز یا بالاتر از قارچکشهای دیتان، دیفولاتان و پانوکتین بود (سینگ وگارگ، 1981).
در بررسی دیگری توسط مک دونالد و همکاران (2007) به تاثیرقارچکش استروبیلورین درکنترل لکه موجی ناشی از قارچ A. solan و محصول دهی سیب زمینی که تحت تغذیه کود ازت قرار داشت پرداختند. آزمایشات مزرعه‌ای درجزیره پرنس ادوارد انجام شد برای تعیین اینکه آیا مکمل های استروبیلورین یعنی آزوکسی استروبین وپیراکلوستروبین،می‌توانند بلایت زودرس سیب‌زمینی را که تحت تغذیه کودی نیتروژن قرار گرفته اند را کنترل کنند. آزوکسی استروبین و پیراکلوستروبین به طور قابل توجهی در عملکرد بالاتر کل غده ها، درسال 2003 برای رقم Russet Burbank و در سال 2004 برای رقم Shepody در مقایسه با زمانی که قارچ کش استروبیلورین استفاده نشده بود، مرتبط بود. تفاوت معنی داری درکل عملکرد غده ها براساس کود دهی با ازت مشهود نبود، اگر چه میزان بالای ازت موجب کاهش بیماری در رقم RussetBurbaدر سال 2004 شد. با توجه به عدم حضور لکه موجی سیب زمینی در سال 2003 و افزایش محصول رقم Russet Burbankممکن است به تغییرات فیزیولوژیکی و افزایش محصولات استروبیلورین استفاده شده در گیاهان تیمار شده مرتبط باشد. درسال 2004، علائم لکه موجی در تیمار شاهد، شدید بود، اما به طور قابل توجهی در تیمارهایی که آزوکسی استروبین یا پیراکلوستروبین دریافت کرده بودند، بدون در نظرگرفتن رقم نسبت به شاهد میزان آلودگی کمتر بود. بنابراین، برای جلوگیری ازمصرف غیرضروری ازت، تولیدکنندگان باید تنها برای بهینه سازی عملکرد غده ها و مدیریت بلایت زودرس با قارچکش، میزان مناسب ازت را مورد استفاده قرار دهند.
در بررسی دیگری در آیداهو امریکا محققان به این نتیجه رسیدند که بلایت زودرس، شاخ و برگها را میتوان به خوبی درشرق و جنوب آیداهو مرکزی با برنامه های کاربردی و استفاده از تعداد کمی از قارچکشها کنترل کرد و این در صورتی است که برنامه های اولیه سم پاشی به درستی انجام شود. برنامه سم پاشی اولیه باید در نزدیکی زمانی که آلودگی ثانویه در مزرعه آغاز میشود انجام شود. برنامه اسپری که در زمان کوچک بودن گیاهان آغاز شد و 12-14 روز در طول فصل ادامه داشت، نسبت به زمانی که هر سه دوره سم پاشی به انجام رسیده بود چندان در کنترل بیماری موثر نبود ونتایج نشان داد برنامه های اوایل فصل هیچ ارزش اقتصادی آشکاری در کنترل بیماری نداشتند(داگلاس وگروسکوپ، 1974).
یکسری آزمایشات در استرالیا برای بررسی تاثیر استراتژیهای کاربرد قارچکشها جهت کنترل قارچ A. solani انجام شد. فعالیتهای حفاظتی ودرمانی قارچکشها درمطالعات گلخانه ای ومزرعه‌ای مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که قارچکش باسکالید،آزوکسی استروبین ودیفنوکونازولزمانیکه سه روز قبل تا سه روز بعد از مایه زنی اعمال شدند در کنترل بلایت زودرس بسیارموثربودند. باسکالیدها در زمانی که یک روز قبل از تلقیح اعمال شدند به طور کامل مانع توسعه‌ی بیماری شدند. پنج روز پس از تلقیح، باسکالیدها سوختگی زودرس را کنترل نکردند درحالیکه دیفنوکونازول موثرترین قارچکش در این دوره بود. همه برنامه های سم پاشی‌ها، توسعه بیماری را مهار کردند و بازار پسندی غده ها در مقایسه با آنهایی که سم پاشی نشده بودند، بهتر بود. موثرترین برنامه های سم پاشی شامل آن دسته ای بود که با باسکالید+ متیرامانجام شده بود، و منجر به افزایش کنترل لکه موجی و عملکرد غده ها بیش از 20٪ گردید. این یافته ها نشان میدهد که محصولات با فعالیت حفاظتی بیشتر، مانند باسکالید درصورتی که زودتر در برنامه سم پاشی،استفاده شوند، موثرتر هستند و همچنین دیفنوکونازول نسبت به قارچ کش‌های حفاظتی، در زمانی که سوختگی زودرس به میزان زیادی درمحصولات ایجاد شده است، موثرتر هستند (هرس فیلد و همکاران، 2010).
طی پژوهشی که در سال 1965 در کلرادوی امریکا در ارتباط با برنامه‌های سم پاشی گیاهان آلوده به لکه موجی سیب زمینی انجام شد، محققان به این نتیجه رسیدند که طرح های سم پاشی بر علیه بلایت زودرس نشان داده که دو تا سه برنامه سم پاشی که به درستی به پایان رسیده باشد میتواند جایگزین برنامه‌های سمپاشی بیشتری شود (هریسون و همکاران، 1974).
در پژوهش دیگری به بررسی اثر بازدارندگی و ژنتیکی قارچکشهای رورال، داکونیل، مانکوزب، فلینت و بلکیوت در سطح مختلف آزمایشگاهی، گلخانه و مزرعه پرداختند. در بررسی آزمایشگاهی اثر قارچکش رورال، داکونیل، مانکوزب و فیلینت در غلظت یک پی پی ام و بلکیوت در غلظت 5/2، 5 و 10 پی‌پی‌ام در روی محیط کشت PDA نشان داد که همه قارچکشها دارای اثرات معنی داری در کاهش رشد گونهA. alternata هستند و افزایش غلظت ترکیبات با میزان رشد گونه مورد نظر رابطه معکوسی دارد. در سطح گلخانه نیز قارچکشهای رورال، داکونیل، فلینت و مانکوزب در غلظت یک در هزار ماده فعال و بلکیوت در غلظت های 500،750 و 1000 گرم در هکتار آزمایش شد. نتایج در سطح گلخانه نشان داد که همه قارچکشها دارای اثرات معنی داری در بازدارندگی بیماری هستند و بیشترین تاثیر بازدارندگی در بلکیوت یک گرم بر هکتار و کمترین اثر بازدارندگی مربوط به 2/1 کیلوگرم بر هکتار مانکوزب می‌باشد. نتایج در سطح مزرعه در قالب طرح بلوکهای کاملا تصادفی نیز نتایج گلخانه را مورد تائید قرار داد (کمالی، 1391).
در بررسی دیگر توسط زلنر وهمکاران(2011) به بررسی تاثیر قارچکش روی A. solaniوA. alternata پرداختند. در بررسی های آزمایشگاهی نتایج نشان داد که قارچکش دیتان موجب توقف رشد در هر دو گونه مورد نظر شد.
در بررسی دیگری به کاربرد قارچکش مانکوزب در کنترل بلایت زود رس گوجه فرنگی ناشی از قارچ A. solani در محیط آزمایشگاه ومزرعه پرداختند، نتایج نشان داد بیشترین کاهش بیماری در غلظت 12 گرم در لیتر در بازه زمانی 21،14،7 و 28 روز است و اسپری ترکیب مانکوزب با غلظت 12 گرم در لیتر مقرون به صرفه تر می‌باشد ( گندال و همکاران، 2012).
امروزه استفاده از ترکیبات طبیعی و اسانسها و روغنها با منشا گیاهان سبز برای جایگزینی سموم شیمیایی توصیه شده است. در پژوهشی به تاثیر سه اسانس گیاهی، شامل اسانس زنیان، اسانس آویشن شیرازی و اسانس مرزه در محیط آزمایشگاه، با غلظتهای 200 و 400 پی‌پی‌ام در محیط کشتPDA علیه رشد قارچ A. solaniمورد آزمایش قرر گرفت. نتایج بررسی ها نشان داد که اسانس زنیان با غلظت 200 پی‌پی‌ام تقریبا از رشد قارچ جلوگیری کرده است ولی غلظت 400 پی‌پی‌ام آن به طور کامل موجب کنترل قارچ گردیده است و تا مدت 12 روز بعد از مایه‌زنی هیچ گونه رشدی از قارچ روی محیط دیده نشده است. اسانسهای آویشن شیرازی و مرزه تاثیر قابل ملاحظه ای بر روی رشد قارچ نداشتند و حتی غلظت 400 پی‌پی‌ام اسانس مرزه باعث رشد بهتر قارچ گردید. با توجه به نتایج حاصله اسانس زنیان را میتوان به خوبی جایگزین سموم شیمیایی و قارچکشهای صنعتی نمود و از آن علیه بیماری لکه موجی استفاده کرد (آقا بابا گلی و همکاران، 1391).
در بررسی دیگر، به کاربرد سه روغن میخک، آویشن، زیره سیاه و قارچکش ریدومیل در کنترل لکه موجی سیب زمینی در شرایط آزمایشگاه و مزرعه پرداختند. نتایج نشان داد که در شرایط آزمایشگاه، روغن میخک در غلظت 1 درصد به طور کلی از رشد میسلیوم قارچ جلوگیری میکند و همچنین در سالهای 2006 و 2007 به ترتیب باعث کاهش 7/44 و 6/45 درصد از شدت بیماری شده است (ال موگی، 2009).
در تحقیق دیگری توسط پنا وماریا(2006) به کنترل A. solani در گوجه‌فرنگی با استفاده از عصاره زردچوبه و کورکومین در محیط گلخانه پرداختند. تیمار ها شامل: عصاره زردچوبه10درصد، محلول کورکومین اسیبنزولار- اس- متیل50 و 100 میلی گرم در لیتر، اکسی کلرید مس، آزوکسی استروبین و شاهد (آب) است. نتایج استفاده از عصاره زردچوبه و محلول های کورکومین شبیه به استفاده از قارچ کش‌های مسی بوده اما نسبت به آزوکسی استروبین از عملکرد پایین‌تری برخوردار بود. هیچ اختلاف آماری معنی داری در تولید میوه تجاری در بین تیمارها وجود نداشت. تنها محلول کورکومین با غلظت 50 میلی گرم در لیتر در مقایسه با شاهد، دارای درصد بالاتری از میوه‌های بزرگتر بود. این نتایج، پتانسیل زردچوبه و کورکومین را در کنترل لکه موجی گوجه‌فرنگی را نشان می دهد.
در تحقیق دیگری توسط جعفری و همکاران (2007) به بررسی و تاثیر اسانس و عصاره‌های گیاهی بر علیه عوامل بیماریزای قارچی سیب زمینی پرداختند. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر ضد قارچی اسانس و عصاره های گیاهی بر روی رشد میسلیوم ناشی از Fusarium solani، A. alternata و رشد میسلیوم ناشی از اسکلروت Rhizoctonia solani از عوامل بیماریزای سیب‌زمینی بود، عصاره آبی استخراجی برگ حنا، شیرین بیان، زنیان، گل صابونی، ریحان و پنیر باد تهیه و در غلظت 105پی‌پی‌ام به محیط کشت PDA افزوده شدند. همچنین اسانس زیره سبز به روش تقطیر با آب مقطر تهیه و در غلظت 3 10 پی‌پی‌ام به محیط کشت PDA افزوده شد. نتایج این بررسی فعالیت ضد قارچی عصاره آبی حنا و اسانس زیره سبز را بر روی رشد میسلیوم ناشی از A. alternataو F. solaniو رشد میسلیوم حاصل از اسکلروت R. solani بصورت معنی داری مورد تائید قرار میدهد.
آزمایش دیگری توسط سیتارا و همکاران (2008) به بررسی اثر ضد قارچی اسانسهای جدا شده از بذر خردل، زیره سیاه و سفید، چریش، آنقوزه، بر رشد قارچ های بیماریزای Asperjillus niger ،A. flavus ،Fusarium semitectum، F. moniliforme ،F. oxysporum ،A. alternata ، Drechslera hawiinestris درشرایط آزمایشگاه پرداختند. مقدار مورد نیاز از روغن های استخراج شده دراستن خالص حل شدند و کاملا با سیب زمینی دکستروز آگار ذوب شده مخلوط شدند تا اینکه غلظتهای 1/0، 5/0و 15/0درصد بدست آید. قارچکش ریدومیل برای مقایسه استفاده شد و محیط کشت عاری از ترکیبات به عنوان شاهد مورد استفاده قرارگرفت. همه روغن های استخراج شده جز خردل، فعالیت ضد قارچی متفاوتی را در برابر گونه های مورد آزمون نشان دادند. از میان این روغنها، آنقوزه در غلظت 1/0 و 15/0درصد به میزان قابل توجهی موجب مهار رشد همه قارچهای مورد آزمون بجز A. flavusشدند. سیاهدانه در غلظت15/0درصد نیز موثر بود، اما اثرکمی از فعالیت ضد قارچی را، علیه A. niger را از خود نشان داد و پس از آن روغن های چریش، ریدومیل وروغن خردل موثرترین می باشند.
بررسی دیگری توسط سالام و همکاران (2012) به بررسی اثر عصاره های گیاهی جدا شده از شش گیاه شاهسپرم، چریش، اکالیپتوس، تاتوره، خرزهره و سیر برای کنترل قارچ A. solani در شرایط آزمایشگاهی و مزرعه پرداختند. شرایط آزمایشگاهی عصاره برگ اکالیپتوس، سیر و چریش در غلظت های 5 درصد به ترتیب موجب کاهش4/44، 3/43، 2/42 درصدی رشد قارچ A. solaniشد در حالی که در شاهسپرم و خرزهره درغلظت 5 درصد باعث کمترین مهار رشد قارچ بیماری‌زا شد. در آزمایش‌های گلخانه‌ای بیشترین کاهش شدت بیماری توسط عصاره سیر و اکالیپتوس در غلظت 5 درصد به ترتیب 1/46 و 2/45 به دست آمد عصاره تاتوره و سیردر غلظت 5 درصد محصول دهی را به میزان 2/76و 7/66 درصد در مقایسه با شاهد کاهش داد تمامی تیمارها با عصاره‌های گیاهی به طور معنی‌داری موجب کاهش بیماری بلایت زودرس و افزایش محصول گوجه فرنگی در مقایسه با شاهد شدند.
در بررسی دیگری توسط دولگر و هاکیوگلو (2008) به بررسی خاصیت ضد قارچی گیاه مریم گلی در ترکیه بر روی گونه‌های B. cinereae ،A. flavus،Penicillium frquentans ،candidum Geotrichum،F. oxysporum و A. alternataپرداختند. نتایج نشان داد حداقل غلظت بازدارنده در محدوده12/3 تا 25میلی‌گرم درمیلی‌لیتر می‌باشد. عصاره مریم گلی اثر ضدقارچی قوی در محیط کشت از خود نشان داد.
در بررسی دیگری توسط وینکل‌هوسن و همکاران(2005) فعالیت ضد قارچی ترکیبات فنلی استخراج شده از تفاله زیتون برعلیه قارچ A. solani، Botritys cinereaeو F. culmorum مورد بررسی قرار دادند فنل‌های استخراج شده برای رسیدن به غلظت1/0و 2/0 درصد به یک محیط کشت اضافه و برای فعالیت ضد قارچی آنها در برابر سه قارچ مورد آزمون قرار گرفت. هر دو غلظت این ترکیب از رشد هر سه قارچ جلوگیری کردند که این موجب کاهش میزان رشد قارچ هایF. culmorum وA. solani تا چهار برابر شد.
فنگ وژنگ (2006) به مقایسه اثرات ضد قارچی روغن فلوس به تنهایی و در ترکیب با کلرید پتاسیم یا کلرید سدیم (نمک طعام) در مورد قارچA. alternata در شرایط آزمایشگاهی و مزرعه پرداختند. جوانه زنی اسپور در محیط سیب زمینی دکستروزآگار، باتجزیه وتحلیل میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که روغن فلوس علیه A. alternataبا ترکیبات مورد نظر در محیط آزمایشگاه و همچنین در شرایط مزرعه دارای اثر ضد قارچی قوی‌ای است.
فعالیت ضد قارچی گیاهان دارویی مرزنجوش، اکلیل کوهی و اسطوخودوس برعلیه بیماری بلایت زودرس قارچ A. solani بررسی شد. اثرمهاری این عصاره‌ها در کاهش رشد شعاعی قارچ و همچنین در جوانه زنی اسپور در محیط آزمایشگاه درغلظتهای مختلف اندازه گیری شد. عصاره مرزنجوش واسطوخودوس موثرتر بودند و باعث مهار رشد قارچ و جوانه زنی اسپور قارچ شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که هر دو عصاره مرزنجوش و اسطوخودوس مهارکننده های موثرتری در برابر این قارچ بودند و به سطوح قابل مقایسه ای باقارچکش‌های استاندارد رسیده‌اند (گسوس و همکاران، 2010).
